हिमाली जिल्ला सोलुखुम्बुको सोलुखोलामा निर्माण सम्पन्न ८२ मेगावाट क्षमताको तल्लो सोलु जलविद्युत् आयोजना राष्ट्रिय ग्रिडमा आबद्ध भएको छ। १३२ केभी डबल सर्किट सोलु करिडोर प्रसारण लाइनमार्फत तिङ्ला सबस्टेसन हुँदै यो आयोजना राष्ट्रिय विद्युत् प्रणालीमा जोडिएको हो।
सोलु हाइड्रोपावर लिमिटेडद्वारा प्रवर्द्धित यो आयोजना साउन ४ गतेदेखि पहिलो युनिटमार्फत परीक्षण उत्पादनमा गएको सहायक प्रबन्धक कृष्णबहादुर चौधरीले जानकारी दिए।
साल्मे (सोलुदूधकुण्ड नगरपालिका–७ र ११ सिमाना) मा बाँध निर्माण गरी करिब ६ किमि तल तिङ्लाको भदौरेस्थित भूमिगत पावरहाउसमा पानी झारेर विद्युत् उत्पादन गरिएको छ।
५ किमि लामो सुरुङमार्फत खोलाको बहावलाई नियन्त्रण गरी ऊर्जा उत्पादनको पूर्वाधार तयार गरिएको हो।
आयोजनामा ४१/४१ मेगावाटका दुईवटा पेल्टन टरबाइन जडान गरिएका छन्।
दुवै युनिटको ग्रिड परीक्षण सफल भएको र आगामी १५ दिनसम्म नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले औपचारिक परीक्षण गर्ने जनाएको छ।
त्यसपछि व्यावसायिक रूपमा नियमित विद्युत् आपूर्ति सुरु हुने छ।
सन् २०१६ मा सुरु गरिएको यो आयोजना निर्माणको क्रममा भौगोलिक अप्ठ्यारो, प्राविधिक जटिलता र जलवायुजन्य अवरोधसँग जुध्नु परेको थियो।
अन्तिम चरणमा पहिरोले पेनस्टकसहितका संरचनामा ठूलो क्षति पु¥याएपछि संरचना पुनर्निर्माण गर्नुपरेको थियो।
यद्यपि लागतमा केही वृद्धि भए पनि दीर्घकालीन टिकाउ संरचना निर्माणमा फाइदा पुग्ने अपेक्षा गरिएको छ।
एफएमओ (डच विकास बैंक) लगायत विभिन्न युरोपियन बैंकहरूको १६ अर्ब रुपैयाँ लगानीमा सम्पन्न यो आयोजना निजी क्षेत्र र अन्तर्राष्ट्रिय सहकार्यको नमूना उदाहरण बनेको छ।
निर्माण कम्पनीले सेप्टेम्बर २०२५ सम्म सम्पन्न गर्ने लक्ष्य राखे पनि दुई महिना अगावै निर्माण सम्पन्न गरी उत्पादन सुरु गरेको हो।
हिउँदमा न्यूनतम २३ मेगावाट र वर्षायाममा अधिकतम ८२ मेगावाट विद्युत् उत्पादन हुने लक्ष्य रहेको छ।
उत्पादन भएको विद्युत् सिधै १३२ केभी डबल सर्किट प्रसारण लाइनमार्फत तिङ्ला सबस्टेसन हुँदै राष्ट्रिय ग्रिडमा प्रवाह भइरहेको छ।
यो आयोजना सरकारले ‘सुपर सिक्स’ परियोजनाअन्तर्गत प्रवर्द्धन गरेको ६ वटा निजी लगानीका प्रमुख आयोजनामध्ये एक हो।
नेपालमा अहिलेसम्म निजी क्षेत्रबाट निर्माण सम्पन्न सबैभन्दा ठूलो आयोजना ८६ मेगावाटको सोलु दूधकोशी हो, जुन पहिल्यै सञ्चालनमा आइसकेको छ।
तल्लो सोलु त्यसपछि दोस्रो ठूलो निजी जलविद्युत् आयोजना बनेको हो।
आयोजनाले सोलुखुम्बु जिल्लाको पूर्वाधार, रोजगारी र आर्थिक गतिशीलतामा उल्लेखनीय योगदान दिएको छ।
सुरुङ खन्नेदेखि टरबाइन जडान र पावर हाउस सञ्चालनसम्म दर्जनौं स्थानीय युवा प्राविधिक र अप्राविधिक क्षेत्रमा संलग्न भएका थिए।
स्थानीय जनप्रतिनिधिहरूले यो आयोजना सोलुखुम्बुको समृद्धिको मूल आधार बन्ने विश्वास व्यक्त गर्दै आएका छन्।
विद्युत् उत्पादनसँगै पर्यटन, उद्योग, सेवा र पूर्वाधार विकासमा पनि गतिशीलता आउने अपेक्षा गरिएको छ।
प्रतिक्रिया