गाजामा दुई वर्षदेखि जारी युद्ध अन्त्यतर्फको महत्वपूर्ण मोडका रूपमा सोमबार इजरायल र प्यालेस्टिनी पक्षले ठूलो स्तरको बन्धक तथा कैदी विनिमय पूरा गरेपछि दुबै पक्षमा उत्सव मनाइएको छ।
अमेरिकी मध्यस्थतामा तयार भएको योजनाको पहिलो चरणअनुसार हमासले बाँकी सबै जीवित इजरायली बन्धकहरू फिर्ता गर्यो भने इजरायलले झण्डै २ हजार प्यालेस्टिनी कैदी तथा बन्दीहरूलाई रिहा गर्यो।
रिहा भएका इजरायली परिवारहरू एकअर्काको काखमा पर्नुहुँदा भावनात्मक दृश्य देखिए । बन्धक परिवारहरू हर्ष, आँसु र करसहित आफ्ना प्रियजनलाई अँगालो हालिरहेका थिए।
त्यस्तै, इजरायली जेलहरूबाट रिहा भएका प्यालेस्टिनीहरूलाई गाजा र कब्जा गरिएको पश्चिम तटमा हजारौँ जनताले झण्डा फहराउँदै नारा लगाएर स्वागत गरे।
यसैबीच अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प बन्धकहरू परिवारसँग पुनर्मिलन भइरहेकै बेला इजरायल पुगे र संसद् नेसेटलाई सम्बोधन गर्दै मध्यपूर्वमा “नयाँ ऐतिहासिक बिहानी” उदाएको घोषणा गरे।
ट्रम्प त्यसपछि इजिप्टको शर्म एल–शेख पुगे जहाँ उनले २० भन्दा बढी विश्व नेताहरूसँग भेट गरी गाजा शान्ति योजनाको आगामी चरणबारे छलफल गरे।
शिखर सम्मेलनमा इजिप्ट, कतार, टर्की र अमेरिकाले युद्धविराम सम्झौताको घोषणापत्रमा हस्ताक्षर गरे। यस सम्झौताले गाजालाई पूर्ण रूपमा ध्वस्त पार्ने गरी चलेको दुई वर्ष लामो युद्ध अन्त्य गर्ने लक्ष्य लिएको छ।
तर पारिवारिक पुनर्मिलन र कूटनीतिक खुसीका बीच पनि शान्तिलाई स्थायी बनाउन अझै धेरै चुनौतीहरू बाँकी छन्।
अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले मिस्रको समुद्री रिसोर्ट शर्म–अल–शेखमा आयोजित ऐतिहासिक सम्मेलनमा मिस्र, कतार र टर्कीका नेताहरूसँग मिलेर गाजाको स्थायी शान्तिका लागि संयुक्त घोषणा–पत्रमा हस्ताक्षर गरेका छन्।
सम्झौतामा हस्ताक्षर गरेपछि ट्रम्पले मुस्कुराउँदै भने,
“नयाँ र सुन्दर बिहान उदाउँदैछ — अब पुनर्निर्माण सुरु हुन्छ।”
उनले इस्रायल र हमासबीच भएको युद्धविरामलाई स्थायी बनाउन सहयोग गर्ने सबै क्षेत्रीय नेताहरूको प्रयासको प्रशंसा गरे।
यो सम्झौता ट्रम्पको गाजा शान्ति योजनाको पहिलो चरण हो, जसअनुसार इस्रायलले २५० जना आजीवन कैदी र १,७०० भन्दा बढी अन्य फिलिस्तिनी बन्दीहरूलाई रिहा गर्नेछ। यसको सट्टामा हमासले २० जना जीवित इस्रायली बन्धक फिर्ता गर्नेछ र २८ जना मृत बन्धकका शवहरू पनि पुनः इस्रायललाई सुपुर्द गरिनेछ।
ट्रम्पले भने,
“यो सम्झौता तीन हजार वर्षपछि सम्भव भएको जस्तो लाग्छ। तर यसपटक यो स्थायी हुनेछ।”
मिस्रका राष्ट्रपति अब्देल फत्ताह अल–सिसीले समारोहपछि ट्रम्पलाई मिस्रको सर्वोच्च नागरिक सम्मान ‘ओर्डर अफ द नाइल’ प्रदान गरे। उनले भने,
“आजको दिन पीडादायी अध्यायको अन्त्य र इतिहासमा नयाँ माइलस्टोनको सुरुवात हो।”
सम्मेलनमा २० भन्दा बढी मुलुकका शीर्ष नेताहरू सहभागी थिए, जसमा फिलिस्तिनी प्राधिकरणका राष्ट्रपति महमुद अब्बास पनि उपस्थित थिए — उनी एक हप्ताअघि मात्रै अमेरिकाद्वारा संयुक्त राष्ट्र महासभामा प्रवेशबाट रोकिएका थिए।
मिस्र जानुभन्दा अघि ट्रम्पले इस्रायली संसद् केनेस्सेटमा सम्बोधन गर्दै भने,
“अन्ततः लामो र पीडादायी दु:स्वप्न समाप्त भयो — अब इस्रायली र फिलिस्तिनी दुबैका लागि नयाँ बिहान सुरु भएको छ।”
सभाभर ‘Trump! Trump! Trump!’ भन्दै सांसदहरूले ताली बजाएर उनको भाषणलाई स्वागत गरे।
ट्रम्पले आफ्नो पहिलो कार्यकालमा अरब मुलुकहरूसँग इस्रायलबीच भएको सम्झौताजस्तै यो सम्झौताले पनि “नयाँ मध्यपूर्वको ऐतिहासिक बिहानी” ल्याउने दाबी गरे।
उनले भने,
“म पहिले पनि ठूला सम्झौता गरेको छु, तर यो सबैभन्दा कठिन र सबैभन्दा महत्वपूर्ण सफलता हो।”
ट्रम्पका अनुसार अब उनको अर्को लक्ष्य रूस–युक्रेन युद्ध अन्त्य गर्नु हो।
इस्रायली प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतन्याहूले ट्रम्पलाई “ह्वाइट हाउसमा इस्रायलले पाएको सबैभन्दा ठूला मित्र”को संज्ञा दिँदै भने,
“जब ट्रम्प पुनः राष्ट्रपति बने, त्यसपछि अमेरिकाको इस्रायलप्रतिको दृष्टिकोण पूरै बदलियो।”
ट्रम्पले पनि नेतन्याहूको प्रसंसा गर्दै भने,
“उनी सजिला व्यक्ति होइनन्, तर यही गुणले उनी महान बनेका छन्।”
उनले खुलासा गरे कि उनले नेतन्याहूसँग हालै फोनमा भनेका थिए,
“‘बिबी, यदि यो युद्ध अझै जारी राख्यौ भने तपाईंलाई हत्या र विनाशको प्रतीकका रूपमा सम्झिनेछन्। अहिले रोक्नुभयो भने तपाईं इतिहासमा शान्तिदूतका रूपमा चिनिनुहुनेछ।’”
ट्रम्पसँग अमेरिकी विदेशमन्त्री मार्को रुबियो, रक्षामन्त्री पिट हेगसेथ, विशेष दूत स्टीभ विटकफ, सल्लाहकार र ज्वाइँ ज्यारड कुशनर र इभांका ट्रम्प पनि सहभागी थिए।
सभामा उपस्थित सांसदहरूले रातो टोपी लगाएका थिए, जसमा लेखिएको थियो —
“Trump the Peace President.”
केनेस्सेटका सभामुखले ट्रम्पलाई सम्बोधन गर्दै भने,
“नोबेल शान्ति पुरस्कारका सबैभन्दा योग्य व्यक्ति आज यहाँ छन्।”
ट्रम्पले भने,
“अहिले पहिलो चरण सम्पन्न भयो, तर यो अन्त्य होइन। दोस्रो चरणका वार्ता सुरु भइसकेका छन्।”
उनका अनुसार, अब गाजाको भविष्य शासन, पुनर्निर्माण, र फिलिस्तिनी प्राधिकरणको भूमिकाबारे थप छलफल हुनेछ।
सभामा केही विपक्षी सांसदहरूले “Recognise Palestine” लेखिएको पाना देखाउँदै विरोध गरे पनि कार्यक्रम अवरोधबिना सम्पन्न भयो।
अन्त्यमा ट्रम्पले भने,
“यो सम्झौता केवल युद्धको अन्त्य होइन — यो मध्यपूर्वमा नयाँ सुनौलो युगको शुरुवात हो।”
प्रतिक्रिया