वाशिङ्टन, भदौ ८  / अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले आइतबार आफ्नो सैन्य तैनाथी नीति अझै विस्तार गर्ने संकेत दिँदै बाल्टिमोर (मेरिल्याण्ड) मा समेत सेनाको हस्तक्षेप हुनसक्ने चेतावनी दिएका छन्।

गत हप्ता ट्रम्पले वाशिङ्टन डीसीमा हजारौँ नेशनल गार्ड र संघीय सुरक्षा अधिकारी पठाइसकेका छन् र उनले यसलाई अपराध नियन्त्रणको उपायको रूपमा चित्रण गरेका छन्। त्यसपछि उनले शिकागो र न्यूयोर्क पनि सम्भावित लक्ष्य रहेको बताएका थिए।

तर, बाल्टिमोरमा सेनाको हस्तक्षेपको चेतावनी उनले मेरिल्याण्डका डेमोक्र्याट गभर्नर वेस मुरसँगको वाकयुद्धका क्रममा दिएका हुन्। गभर्नर मुरले सार्वजनिक सुरक्षा सम्बन्धी छलफलका लागि ट्रम्पलाई बाल्टिमोर भ्रमणमा निम्त्याएका थिए।

ट्रम्पले भने, मुरले “नराम्रो र उत्तेजक शैलीमा” निम्तो दिएको भन्दै, आवश्यक परे भने “लस एन्जलसमा जस्तै” सेनालाई बाल्टिमोरमा पठाउने बताएका छन्।

मुरको जवाफ

गभर्नर मुरले भने, ट्रम्प तथ्य नबुझी निरन्तर आक्षेप लगाइरहेको आरोप लगाए। “राष्ट्रपति मेरो बारेमा समय खर्चिरहेका छन्, म भने आफ्ना जनताको बारेमा समय खर्चिरहेको छु,” उनले सीबीएसको Face the Nation मा भने।

मुरका अनुसार बाल्टिमोरमा अपराधदर घटिरहेको छ। २०२४ मा हत्याको दर २०२३ भन्दा २४% र २०२१ यता ४२% ले घटेको तथ्याङ्क उनले प्रस्तुत गरे।

विरोध प्रदर्शन र आलोचना

वाशिङ्टन डीसीमा नेशनल गार्डको उपस्थिति बीच राजधानीका विभिन्न भागमा प्रदर्शन भइरहेका छन्। केही व्यस्त क्षेत्रहरू सुनसान छन् भने सामाजिक सञ्जालमा गिरफ्तारीका भिडियोहरू व्यापक बनेका छन्।

ट्रम्पले लक्षित गरेका शहरहरू प्रायः डेमोक्र्याट पार्टीका नेतृत्वमा रहेका, अश्वेत मेयरहरूले चलाइरहेका वा बहुसंख्यक अल्पसंख्यक बस्ती भएका शहरहरू हुन्। यसबारे नागरिक अधिकारकर्मी रेभ. एल शार्पटनले “यो अपराध नियन्त्रण होइन, बरु जातीय प्रोफाइलिङ हो” भन्दै आरोप लगाए।

शिकागो र न्यूयोर्कमा पनि तयारी

Washington Post का अनुसार पेन्टागनले शिकागोमा सम्भावित सैन्य परिचालनका लागि हप्तौँदेखि तयारी गरिरहेको छ। इलिनोइसका गभर्नर जेबी प्रिट्जकरले यस्तो कदमलाई “सैनिक शक्तिको दुरुपयोग” भनेका छन् भने शिकागोका मेयर ब्रान्डन जोन्सनले “हामी सैनिक कब्जा स्वीकार्दैनौँ, आवश्यक परे कानुनी लडाइँ लड्छौँ” भनेका छन्।

ट्रम्पले राजधानी डीसीपछि अब बाल्टिमोर, शिकागो र न्यूयोर्कलाई पनि सैन्य हस्तक्षेपको सूचीमा राख्दा डेमोक्र्याट नेताहरूले यसलाई संविधान र संघीय–राज्य अधिकारबीचको गम्भीर टकरावको रूपमा चित्रण गरेका छन्। यसले अमेरिकी संघीय राजनीति अझै चर्किने संकेत गरेको छ।

ट्रम्पको दबाबमा नयाँ निर्वाचन नक्सा : अमेरिकी प्रतिनिधि सभामा दशकौँसम्म रिपब्लिकनको पकड

 ट्रम्पले रिपब्लिकन–नियन्त्रित राज्यहरूलाई निर्वाचन क्षेत्र (district) पुनः कोर्न दबाब दिइरहेका छन्। विश्लेषकहरूका अनुसार यसले आगामी वर्षको मिडटर्म निर्वाचन मात्र होइन, दशकौँसम्म प्रतिनिधि सभामा रिपब्लिकनको प्रभुत्व कायम गर्ने अवस्था सिर्जना गर्न सक्छ।

रिपब्लिकनहरू अहिले २१९–२१२ को संकुचित बहुमतसहित प्रतिनिधि सभा नियन्त्रणमा छन्। परम्परागत रूपमा सत्तारूढ दलले मिडटर्म मा हार बेहोर्दै आएको छ—ट्रम्प स्वयं २०१८ मा र जो बाइडन २०२२ मा। यस पटक भने ट्रम्पले त्यसलाई उल्ट्याउने प्रयास गर्दै टेक्सासबाट सुरु गरी आक्रामक ढंगले नयाँ नक्सा बनाउन दबाब दिइरहेका छन्।

डेमोक्र्याटहरूको प्रतिरोध

क्यालिफोर्नियासहितका डेमोक्र्याट–नियन्त्रित राज्यहरूले पनि आफ्नो लाभका लागि नक्सा कोर्ने धम्की दिएका छन्। यो अभ्यासलाई gerrymandering भनिन्छ, जुन अमेरिकी राजनीतिमा पुरानो भए पनि आधुनिक डेटा–विश्लेषण प्रविधिबाट अझै शक्तिशाली बनेको छ।

तर, रिपब्लिकनहरूसँग स्पष्ट लाभ छ—२३ राज्यमा उनीहरूकै नियन्त्रणमा विधानमण्डल र गभर्नर छन्, जबकि डेमोक्र्याटसँग १५ मात्रै। जनसंख्याको सरे–फरेपछि २०३० को जनगणनापछि दक्षिणी र पश्चिमी रिपब्लिकन–हावी राज्यहरूले ११ नयाँ सिट पाउने अनुमान छ।

अमेरिकी इतिहास र नयाँ खतरा

डेमोक्र्याटहरूले १९५५ देखि १९९५ सम्म लगातार ४० वर्ष प्रतिनिधि सभामा पकड जमाएका थिए। तर अहिलेको शक्ति सन्तुलन फेरि दीर्घकालीन एकपक्षीय नियन्त्रणतर्फ जान सक्ने खतरा विश्लेषकहरूले औंल्याएका छन्।

पूर्व रिपब्लिकन सांसद एदम किन्जिङरले भने, “मलाई लाग्छ यो धोका हो। एक पटक राजनीतिक मान्यता तोडियो भने त्यो कहिल्यै फर्किँदैन। निरन्तर नक्सा कोर्ने प्रवृत्ति सुरु हुन्छ र म त्यसको चिन्ता गर्छु।”

टेक्सास विधानसभाले गत हप्ता रिपब्लिकनलाई पाँच अतिरिक्त सिट दिने नक्सा पास गरेको छ भने क्यालिफोर्नियाले डेमोक्र्याटका लागि पाँच सिट थप्ने प्रस्ताव अघि सारेको छ। क्यालिफोर्नियामा भने यो विशेष निर्वाचनमार्फत मतदाताले अनुमोदन गर्नुपर्नेछ।

प्रतिस्पर्धात्मक क्षेत्र घट्दै

वर्तमान अवस्थामा ४३५ मध्ये जम्मा ३ दर्जन (३६) क्षेत्र मात्रै प्रतिस्पर्धात्मक देखिन्छन्। बाँकीमा पार्टी प्राथमिकताले (primaries) उम्मेदवार तय गर्ने भएकाले अझ कट्टरपन्थी सांसदहरू निर्वाचित हुने सम्भावना बढ्छ।

अमेरिकन युनिभर्सिटीका प्राध्यापक थोमस कान भन्छन्, “जब मतदाताको इच्छा नतिजामा परावर्तित हुँदैन, त्यहाँ लोकतन्त्र कमजोर हुन्छ। यदि रिपब्लिकनहरूले निधारैमा पकड जमाउने संस्था–गत फाइदा निर्माण गरे भने, त्यो अमेरिकी लोकतन्त्रका लागि राम्रो हुँदैन।”