इरान–इजरायल द्वन्द्वमा अमेरिकी संलग्नता “अत्यन्त खतरनाक” हुने: इरानी परराष्ट्रमन्त्री
इरानका परराष्ट्रमन्त्री अब्बास अराघचीले इरान–इजरायल युद्धमा अमेरिका प्रत्यक्ष रूपमा संलग्न भए त्यसले “अत्यन्तै खतरनाक” परिणाम निम्त्याउने चेतावनी दिएका छन्।
उनी हाल टर्कीको इस्तानबुलमा कूटनीतिक छलफलका लागि टर्कीका राष्ट्रपति रेचेप तैयप एर्दोगानसँग भेट गरिरहेका छन्। भेटपछि एर्दोगानले एक वक्तव्य जारी गर्दै भने, “शान्तिको सबैभन्दा ठूलो बाधा इजरायल स्वयं हो।”
यसैबीच, इजरायली सेनाले इरानी कमान्डर सईद इजादीलाई लक्षित आक्रमणमा मारिएको दाबी गरेको छ। उनी इरानको विदेशी गुप्तचर संयन्त्रका वरिष्ठ अधिकारी थिए। बीबीसी पत्रकार जियार गोलका अनुसार, यो आक्रमणले इरानको गुप्तचर संयन्त्रमा रहेको गम्भीर कमजोरीलाई उजागर गरेको छ।
अर्कोतर्फ, साइप्रस प्रहरीले जासुसी अभियोगमा एक व्यक्तिलाई पक्राउ गरेको पुष्टि गरेको छ। स्थानीय समाचार संस्था ANT1 का अनुसार, उक्त व्यक्ति बेलायती वायु सेनाको आरएएफ (RAF) हवाई अखडामा निगरानी गरिरहेको आशंकामा पक्राउ परेका हुन्।
त्यसैगरी, अमेरिकी राष्ट्रिय गुप्तचर निर्देशक तुलसी ग्याबार्डले आफ्नो अघिल्लो धारणा परिवर्तन गर्दै अब भनिन् कि “इरान केही साताभित्रै आणविक हतियार उत्पादन गर्न सक्ने स्थितिमा पुगेको छ।”
फ्रान्सका राष्ट्रपति इम्यानुएल म्याक्रोँले इरानी समकक्षी मसउद पेज़ेश्कियनसँग टेलिफोन वार्ता गरेका छन्। वार्तापछि उनले ट्विटर/X मा लेखेका छन्, “इरानले कहिल्यै पनि आणविक हतियार प्राप्त गर्न नपाओस् भन्ने मेरो कडा माग छ।”
उनले यूरोपेली मुलुकहरू र इरानबीचको परमाणु विवादबारे वार्तालाई तीव्र पारिने जानकारी दिएका छन् र यो युद्धको समाधानको बाटो कूटनीतिमार्फत खोज्न सकिने विश्वास व्यक्त गरेका छन्।
इरानमा तीन दिनयता जारी इन्टरनेट ब्ल्याकआउट अन्त्य हुने सरकारी दाबी भए पनि त्यसप्रति आशंका व्यक्त गरिएको छ।
तेहरानमा इन्टरनेट कहिले-काहीँ चल्ने, कहिले बन्द हुने अवस्थाले आममानिसमा भ्रम सिर्जना गरेको छ। सन् २०१९ मा प्रदर्शन कुचल्न सरकारले इन्टरनेट बन्द गरेजस्तै अहिले पनि युद्धका कारण सञ्चार काटिएको विश्लेषण गरिएको छ।
इरानी सरकारको भनाइ अनुसार यो साइबर हमलाबाट सुरक्षा दिन गरिएको हो, तर प्रमाण सार्वजनिक गरिएको छैन।
इजरायली सेनाका प्रमुख आयाल जामिरले सईद इजादीको हत्या ‘बहु-फ्रण्ट युद्ध’मा निर्णायक क्षण भएको बताएका छन्।
इजादीले हमाससँगको सहकार्यसहित २०२३ को अक्टोबर ७ को हमलाको योजना बनाएको इजरायलको आरोप छ। उनलाई कोम शहरमा अपार्टमेन्टभित्र लक्षित आक्रमण गरी मारिएको हो।
साइप्रस प्रहरीले ब्रिटिश आरएएफ (RAF) सैन्य अखडामा निगरानी गरिरहेको आरोपमा एक व्यक्तिलाई पक्राउ गरेको छ। साइप्रसको समाचार संस्था ANT1 अनुसार, उनी जासुसी आरोपमा अनुसन्धानको दायरामा छन्।
इस्तानबुलमा इरानी परराष्ट्रमन्त्री अब्बास अराघ्चीसँगको संयुक्त कूटनीतिक बैठकमा टर्कीका राष्ट्रपति रेचेप तैयप एर्दोआनले इजरायललाई “शान्ति प्रक्रियामा सबभन्दा ठूलो अवरोध” भनेका छन्।
उनले १३ जुनको इजरायली आक्रमण वार्तालाई नै भंग गर्न गरिएका योजनाबद्ध कारबाही भएको बताए।
बीबीसी विश्लेषक जियार गोलका अनुसार, सईद इजादी र बेहनाम शाह्रियारीजस्ता वरिष्ठ कमान्डरहरू लक्षित गरी मारिनु इरानी गुप्तचर संयन्त्रको कमजोर पक्ष दर्शाउँछ।
मोसादले इरानभित्र मानव स्रोत र इलेक्ट्रोनिक निगरानी संयन्त्रद्वारा अत्यन्त गहिरो तहसम्म घुसपैठ गरेको अनुमान गरिएको छ।
इजरायली डिफेन्स फोर्स (IDF) का अनुसार आज बिहान १०:१६ देखि ११:२७ सम्मको एक घण्टामा इरानका आठवटा ड्रोन इजरायलको विभिन्न क्षेत्रमा प्रवेश गरेका थिए।
पाँच ड्रोन रोकिएको बताइएको छ भने बाँकी तीनको बारेमा अनुसन्धान जारी छ।
🔻 इरान:
मृत्यु: कम्तीमा ४३०
घाइते: ३,५०० भन्दा बढी
परराष्ट्रमन्त्री अराघ्चीले अमेरिकालाई चेतावनी: “सिधा संलग्नता भयो भने धेरै खतरनाक हुन्छ”
इन्टरनेट बन्द, पुनःस्थापनाको समय अनिश्चित
🔺 इजरायल:
मृत्यु: २५ जना (एकजना हृदयाघातका कारण)
घाइते: २,५१७ जना
मारिएका इरानी कमान्डरहरू: सईद इजादी (Quds Force), बेहनाम शाह्रियारी (Unit 190)
इजरायली वायुसीमामा इरानी ड्रोन आक्रमणको श्रृंखला
🔶 अमेरिका:
राष्ट्रिय गुप्तचर निर्देशक तुलसी ग्याबार्डले भनिन्: “इरान केही हप्तामा नै आणविक हतियार बनाउन सक्ने स्थितिमा छ।”
राष्ट्रपति ट्रम्पले यसअघि ग्याबार्डको अघिल्लो रिपोर्ट “गलत” भनेका थिए।
प्रतिक्रिया