सुप्रीम कोर्टको ट्यारीफ मुद्दा: ‘प्लान ए’ जित्ने आत्मविश्वास, ‘प्लान बी’ तयारीसहित ह्वाइट हाउसमा़ रणनीति
अमेरिकी सुप्रीम कोर्टले राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले IEEPA (1977) मा भर परेर व्यापक विश्वव्यापी ट्यारीफ लगाउने अधिकार कति दूरसम्म प्रयोग गर्न पाउने भन्ने विषयमा बहस गर्नुअघि अघि बढाएको छ। ‘प्लान ए’—अदालतमा जित; र सम्भावित हार वा आंशिक हारका लागि ‘प्लान बी’—अन्य कानुनी धाराहरूका मार्फत ट्यारीफ संरचना पुनर्गठन, भन्ने हो।
ह्वाइट हाउसका अनुसार, यदि अदालतले IEEPA प्रयोगलाई सीमित गर्यो भने पनि Section 301, Section 232, Section 122 र Section 338 जस्ता वैकल्पिक अधिकारका आधारमा ट्यारीफ दबाब कायम राख्ने गृहकार्य भएको छ। यद्यपि यी उपकरणहरू ढिला, संकीर्ण र कानुनी चुनौतीप्रति संवेदनशील हुने सम्भावना हुन्छ—विशेषगरी 301 छानबिनले महिनौँ लाग्ने र 232 को ट्यारीफ उद्योग/उत्पादन–आधारित भएर देश–विशेष लक्षित गर्न कठिन हुने कारणले।
ट्रम्प प्रशासनले पछिल्ला महिनाहरूमा कपर, एल्युमिनियम, स्टील, सवारीसाधनमा 232 कार्यवाही अघि बढाएको र ब्राजिलविरुद्ध 301 छानबिन सुरु गरेर ‘ब्याकअप’ ट्रयाक सक्रिय राखेको संकेत दिइसकेको छ। चीनसँग पछिल्लो ट्रेड ट्रुस–पछि केही शुल्क/छानबिन ढिला गर्ने सहमतिले 232 बाट थप ट्यारीफ टाढा जाने संकेत पनि देखिएको छ।
सुप्रीम कोर्टले IEEPA प्रयोग सीमित गर्ने कि नदिने—यो प्रश्नमा देशभर चर्चा चर्किरहेको छ। ट्रम्प स्वयं उपस्थित नहुने भए पनि प्रशासनले यस मुद्दालाई “आर्थिक आपतकाल” सरोकारको रूपमा व्याख्या गर्दै आफ्नो पक्ष बलियो भएको दाबी गरेको छ; तल्लो अदालतहरूले भने यसअघि IEEPA-बाहेकको अधिकार प्रयोग बिना व्यापक आयात–कर असंवैधानिक भन्दै कठोर टिप्पणी गरिसकेका छन्।
यदि IEEPA मा गाँठो पर्यो भने:
Section 232 (राष्ट्रीय सुरक्षामा असर) — औषधि, सेमिकन्डक्टर, क्रिटिकल मिनेरल्सजस्ता क्षेत्रमा 232 छानबिन/कारबाहीको बाटो खुला छ, तर यो उत्पादन–वर्ग मा लागू हुने हुँदा देश–विशेष दबाब सीमित हुन्छ।
Section 301 (अन्यायपूर्ण व्यापार व्यवहार) — ब्राजिलमाथिको जस्तै दीर्घ प्रक्रिया; तर वार्तामा दबाब सिर्जना गर्न प्रयोगयोग्य।
Section 122 (ट्रेड डेफिसिट आपतकाल) — १५% सम्म १५० दिन मात्र; बीचको ‘ब्रिज’ उपाय।
Section 338 (अनुचित/भेदभावपूर्ण व्यवहार) — औपचारिक छानबिनबिनै ५०% सम्म शुल्कको सैद्धान्तिक बाटो, तर कानुनी चुनौती जोखिम उच्च। CRS का विवरणले 338 को दायराबारे मार्गदर्शन गर्छ।
नीति–राजनीतिक प्रभाव
ह्वाइट हाउस निकट वृतमा “जित्ने आत्मविश्वास” देखिए पनि समर्थकहरूले समेत ‘बैकअप’ उपकरणहरू एक–अर्कोको सटिक विकल्प होइनन् भन्ने स्वीकार गरेका छन्। अन्तर्राष्ट्रिय साझेदारहरूले पनि ट्यारीफ टिकिरहने सम्भावना उच्च मानेका छन्। दीर्घकालीन समाधानका लागि कंग्रेसले ट्यारीफ अधिकारबारे आफ्नो भूमिका पुनः परिभाषित गर्नुपर्ने आवाज बढ्दै छ—तर तत्काल राजनीतिक इच्छा शक्तिको कमी चुनौती रह्यो।
प्रतिक्रिया