फ्रान्सका पूर्वराष्ट्रपति निकोलास सार्कोजीलाई आपराधिक साजिश (criminal conspiracy) को अभियोगमा पेरिसको अदालतले पाँच वर्ष जेल सजाय सुनाएको छ। आधुनिक फ्रान्सको इतिहासमै पहिलोपटक कुनै पूर्वराष्ट्रपति जेल पठाउने निर्णय भएको हो।
अदालतका प्रमुख न्यायाधीश नाथाली गाभारिनोले यो अपराधलाई “असाधारण गम्भीरता” भएको र “नागरिकको न्याय प्रणालीमाथिको भरोसा कमजोर पार्ने खालको” भन्दै तत्काल काराबास आदेश दिइन्। सार्कोजीलाई €१००,००० (करीब ८७ हजार पाउण्ड) जरिवाना तिर्न पनि आदेश दिइएको छ।
७० वर्षीय सार्कोजीले अदालतमा आफू निर्दोष भएको दाबी गर्दै यो फैसला विरुद्ध अपिल गर्ने घोषणा गरेका छन्। उनले भने, “यदि उनीहरू मलाई जेल सुताउन चाहन्छन् भने म टाउको ठाडो गरेर जेल सुत्छु। तर यो न्याय होइन, यो फ्रान्सकै अपमान हो।”
लिबियाबाट चुनावी चन्दा लिएको आरोप
यो मुद्दा २००७ को फ्रान्सेली राष्ट्रपति चुनावमा लिबियाली नेता मुहम्मर गद्दाफीसँग गैरकानुनी रूपमा चुनावी चन्दा लिएको आरोपमा केन्द्रित थियो। अभियोजन पक्षले सार्कोजी र उनका सहयोगीहरूले गद्दाफी शासनसँग “भ्रष्टाचार सन्धि” गरेको र त्यसको सट्टामा कूटनीतिक र व्यावसायिक फाइदा दिने वाचा गरेको दाबी गरेका थिए।
सार्कोजीले २००७ मा राष्ट्रपति निर्वाचित भएपछि गद्दाफीलाई पेरिसमा विशेष स्वागतसहित राज्य भ्रमण गराएका थिए। तर २०११ मा उनले नै नाटो नेतृत्वमा गद्दाफी शासनविरुद्ध हवाई आक्रमण गर्न सहयोग गरे, जसपछि गद्दाफीको शासन ढल्यो।
पहिलेका मुद्दा र थप कानुनी संकट
यो सार्कोजीको तेस्रो ठूलो कानुनी पराजय हो। यसअघि उनलाई एक न्यायाधीशलाई फाइदा दिने प्रयासमा “भ्रष्टाचार र प्रभाव किन्दै” गरेकोमा एक वर्ष कैद (इलेक्ट्रोनिक ट्यागसहित) र २०१२ को चुनावमा अवैध खर्च लुकाएको आरोपमा सजाय भइसकेको छ। यी दुवै मुद्दामा उनी अपिल गरिरहेका छन्।
लिबियाली चन्दा काण्डमा अभियोजनको प्रमुख साक्षी जियाद तकिएद्दिन हालै हृदयघातका कारण निधन भएका छन्। उनी पहिले गद्दाफीबाट नगद ल्याएको दाबी गर्दै आएका थिए तर पछि बयान फिर्ता लिएपछि मुद्दामा नयाँ शंका उठेको छ।
राजनीतिक प्रतिक्रिया
फ्रान्सेली दायाँपन्थी नेताहरूले सार्कोजीलाई समर्थन जनाएका छन्। पूर्व आन्तरिक मन्त्री ब्रुनो रेटायोले “उनीलाई साथ र मित्रता” प्रकट गरेका छन्। तर वामपन्थी नेतृ क्लेमेन्टिन ओत्यानले भने “टाउको ठाडो, तर हात फोहोर” भन्दै निर्णयको स्वागत गरेकी छन्।
सार्कोजी अझै पनि फ्रान्सेली दक्षिणपन्थी राजनीतिमा प्रभावशाली व्यक्तित्व मानिन्छन्। तर यो फैसला उनले पुनः सक्रिय राजनीतिक भूमिका खेल्न चाहेको योजनामा ठुलो धक्का हो।
यो सजाय सुरु कहिले गर्ने भन्नेबारे न्यायालयले केही हप्तामा जानकारी दिनेछ। सार्कोजीले भने अपिल गर्दै निर्दोष सावित हुने दाबी गरेका छन्।
(१० भाषामा अमेरिकाबाट प्रकाशित, निष्पक्ष, स्वतन्त्र, संसारका १७५ भन्दा बढी देशमा पढिने पत्रिका)
प्रतिक्रिया