सन् २०२५ को नोबेल शान्ति पुरस्कार भेनेजुएलाकी साहसी राजनीतिक नेतृ मारिया कोरिना माचाडोलाई प्रदान गरिने भएको छ। नर्वे स्थित नोबेल समितिले शुक्रबार घोषणा गर्दै माचाडोलाई “तानाशाही शासनविरुद्ध लोकतन्त्र, न्याय र नागरिक स्वतन्त्रताको पक्षमा गरेको दीर्घकालीन र अहोरात्र संघर्ष” का लागि यो सम्मान दिने निर्णय गरेको हो।
घोषणापत्रमा भनिएको छ —
“भेनेजुएलाका जनताको लोकतान्त्रिक अधिकार र स्वतन्त्रताको पक्षमा उनले देखाएको दृढता, साहस र त्यागलाई उच्च सम्मान गर्दै २०२५ को नोबेल शान्ति पुरस्कार मारिया कोरिना माचाडोलाई प्रदान गरिन्छ।”
नोबेल समितिका अनुसार माचाडोको नेतृत्व ल्याटिन अमेरिकी समाजमा “नागरिक साहस र महिला नेतृत्वको उत्कृष्ट उदाहरण” बनेको छ। समितिले उनको योगदानलाई भेनेजुएलाको इतिहासमै मात्र होइन, विश्वव्यापी लोकतान्त्रिक आन्दोलनका लागि पनि प्रेरणादायी बताएको छ।
समितिले जारी गरेको वक्तव्यमा भनिएको छ कि भेनेजुएला कहिल्यै “लामो समयसम्म स्वतन्त्रता र समृद्धिको देश” रहँदै आएको भए पनि पछिल्ला वर्षहरूमा त्यो देश एक कठोर अधिनायकवादी राज्यमा रूपान्तरण भएको छ। मानव अधिकार हनन, आर्थिक पतन र राजनीतिक दमनका कारण देश आज गहिरो संकटमा छ। रिपोर्टअनुसार हालसम्म करिब ८० लाख भेनेजुएली नागरिक आफ्नो देश छोड्न बाध्य भएका छन्, र विपक्षी नेताहरूलाई चुनावी धाँधली, कानुनी कारवाही र कारावासमार्फत क्रमिक रूपमा थिचिएको छ।
सन् २०२४ मा माचाडो विपक्षी गठबन्धनको तर्फबाट राष्ट्रपतिका उम्मेदवार थिइन्। तर सरकारसम्बद्ध निकायले उनको उम्मेदवारी रोकिदिएको थियो। त्यसपछि उनले लोकतान्त्रिक विपक्षी गठबन्धनका प्रतिनिधि एडमन्डो गोन्जालेज उरुटियालाई समर्थन गर्दै आन्दोलनलाई निरन्तर अघि बढाइन्।
उनको यो संघर्षले भेनेजुएलामा आशाको दियो बाल्नुका साथै सम्पूर्ण विश्वलाई सन्देश दिएको समितिको निष्कर्ष छ “तानाशाहीको अन्धकारमा पनि स्वतन्त्रता र न्यायका लागि बोल्ने आवाज कहिल्यै मर्दैन।”
प्रतिक्रिया