वाशिङ्टन / करिब दुई वर्ष लामो भीषण युद्धपछि गाजामा अन्ततः शान्तिको ढोका खुलेको छ। अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको नेतृत्वमा तयार भएको २०-बुँदे शान्ति योजनामा इजरायल र हमास दुवैले सहमति जनाएका छन्। यस अन्तर्गत इजरायलले आफ्नो सेना फिर्ता गर्नेछ र हमासले बाँकी सबै इजरायली बन्धकहरूलाई छोड्नेछ।

ट्रम्पले बुधबार आफ्नो सामाजिक सञ्जाल Truth Social मार्फत यो ऐतिहासिक घोषणा गर्दै लेखे —

“म अत्यन्त गर्वका साथ घोषणा गर्छु कि इजरायल र हमास दुवैले हाम्रो शान्ति योजनाको पहिलो चरणमा हस्ताक्षर गरेका छन्। यसले सबै बन्धकहरू छिट्टै मुक्त हुनेछन् र इजरायलले सहमत सीमा रेखासम्म आफ्नो सेना फिर्ता गर्नेछ। यो अरब र मुस्लिम विश्व, इजरायल, छिमेकी मुलुकहरू र संयुक्त राज्य अमेरिकाका लागि एक महान् दिन हो। इतिहासमा पहिलोपटक यस्तो सम्झौता सम्भव बनाउन सहयोग गर्ने कतार, इजिप्ट र टर्कीका मध्यस्थहरूप्रति धन्यवाद।”

शर्म अल–शेखको वार्ता कक्षबाट आएको तस्बिरमा इजरायली र हमास प्रतिनिधिहरूबीच हस्तमिलन देखिएको छ। कतारका प्रधानमन्त्री अल–थानी र अमेरिकी विशेष दूत स्टीभ विटकोफ सँगै मुस्कुराउँदै उभिएका थिए। हमासका नेता खालिल अल–हैय्या पनि उपस्थित थिए। इजरायली अधिकारीहरूका अनुसार सम्झौतामा औपचारिक हस्ताक्षर बिहीबार नै हुने सम्भावना छ।

प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतन्याहूले भनेका छन् —

“ईश्वरको सहयोगले हामी सबै बन्धकहरूलाई घर ल्याउनेछौं। यो इजरायलका लागि महान् दिन हो। म राष्ट्रपति ट्रम्प र उनको टोलीलाई हार्दिक धन्यवाद दिन चाहन्छु, जसको नेतृत्व र साहसले यो सम्भव बनायो।”

हमासले पनि आफ्नो औपचारिक वक्तव्यमा भन्यो —

“राष्ट्रपति ट्रम्पको प्रस्तावका विषयमा जिम्मेवार र गम्भीर वार्तापछि हामी एउटा यस्तो सम्झौतामा पुगेका छौं जसले युद्ध अन्त्य गर्छ, इजरायली कब्जा हटाउँछ, मानवीय सहायता प्रवेश गराउँछ र कैदी आदानप्रदान सुनिश्चित गर्छ।”

कतारका परराष्ट्र मन्त्रालयका प्रवक्ता डॉ. माजेद अल–अन्सारीले सामाजिक सञ्जालमा लेखे —

“आज राति गाजाको युद्धविराम सम्झौताका सबै सर्त र कार्यान्वयन संयन्त्रमा सहमति भएको छ, जसले युद्ध रोक्ने, इजरायली बन्धक र प्यालेस्टिनी कैदीहरूको रिहाइ सुनिश्चित गर्नेछ।”

इजरायली स्रोतका अनुसार जीवित बन्धकहरूलाई ७२ घण्टाभित्र एक चरणमै मुक्त गरिनेछ, तर मृतकहरूको अवशेष फर्काउन केही समय लाग्नेछ।

यस घोषणापछि बन्धक परिवारहरूको संगठनले ट्रम्प र उनको टोलीप्रति आभार व्यक्त गर्दै भन्यो —

“यो ऐतिहासिक मोड हो — युद्ध अन्त्य र सबै बन्धकको सुरक्षित फर्काइका लागि निर्णायक नेतृत्व देखाउने अमेरिकी राष्ट्रपति ट्रम्पप्रति हामी सधैं कृतज्ञ रहौंला।”

गत सातादेखि अमेरिकाले अगाडि सारेको २०-बुँदे शान्ति योजनामा इजरायलको गाजा फिर्ती र हमासको पूर्ण निरस्त्रीकरण प्रमुख सर्त थियो। योजनाअनुसार युद्ध अन्त्यपछि गाजाको प्रशासन अराजनीतिक प्राविधिक समितिले सञ्चालन गर्नेछ, जसमा स्थानीय प्यालेस्टिनी विज्ञहरू रहनेछन्।

सम्झौतामा उल्लेख भएअनुसार, हातहतियार बुझाउने हमास सदस्यहरूलाई आममाफी (Amnesty) दिइनेछ, र सबै बन्धक फिर्ता भएपछि इजरायलले “२५० आजीवन कैदी र १७०० गाजाली बन्दीहरू”लाई रिहा गर्नेछ।

शान्ति सम्झौताको कार्यान्वयन हेर्न “Board of Peace” नामक अन्तर्राष्ट्रिय संरचना गठन गरिनेछ, जसको नेतृत्व ट्रम्प र पूर्व बेलायती प्रधानमन्त्री टोनी ब्लेयरले गर्ने बताइएको छ।

ट्रम्पले गत साता भनेका थिए —

“गाजाको जनताले अब युद्ध होइन, विकास र आशाको जीवन पाउनेछन्। कसैलाई बिस्थापित गरिने छैन, बरु सबैलाई नयाँ गाजा निर्माणको अवसर दिइनेछ।”

यस ऐतिहासिक सम्झौतासँगै गाजाको दुई वर्ष लामो रक्तपातपूर्ण युद्ध अन्त्यतिर पुगेको संकेत देखिएको छ। कतार, इजिप्ट र टर्कीका मध्यस्थहरूले यसलाई “शताब्दीको सबैभन्दा कठिन तर सम्भव बनेको सम्झौता” भन्दै स्वागत गरेका छन्।

अब विश्वको नजर आगामी ७२ घण्टामा रहनेछ — जब युद्धविराम कार्यान्वयन, बन्धकहरूको फर्काइ र गाजाको पुनर्निर्माणको पहिलो चरण सुरु हुनेछ।