अमेरिकाका राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पका सल्लाहकारहरूले आयातमा लगाइएका व्यापक शुल्कहरूको बचाव गरेका छन् र बजारको संकट र व्यापार युद्धबाट बच्नका लागि गरिएको आह्वानको बावजुद आफ्नो योजना अनुसार अघि बढ्ने प्रतिबद्धता जनाएका छन्।

टेलिभिजन अन्तरवार्ताका क्रममा, वित्तमन्त्री स्कट बेसन्टले हालैका स्टक बजारको गिरावटलाई महत्त्व नदिइरहेका थिए भने व्यापार सचिव हावर्ड लुटनिकले भने कि आपसी शुल्कहरू योजनाअनुसार लागू गरिनेछन्।

बेसन्टले भने कि बजारको संकटको परिणामस्वरूप मन्दीको कुनै कारण छैन। “यो एक समायोजन प्रक्रिया हो,” उनले भने।

यसै बीच, अर्को शीर्ष सल्लाहकार, केभिन हसेटले भने कि ५० भन्दा बढी देशहरूले ट्रम्पसँग सम्झौता वार्ता गर्नको लागि सम्पर्क गरेका छन्।

शीर्ष ट्रम्प प्रशासनका अधिकारीहरूले राष्ट्रपतिद्वारा हालै घोषणा गरिएका शुल्कहरूसम्बन्धी वार्ताको सम्भावनामा मिश्रित सन्देश दिइरहेका छन्, यस कदमलाई आवश्यक आर्थिक पुनर्संरचना भनेर व्याख्या गर्दै बजारमा देखिएको अत्यधिक उतारचढाव र अनिश्चिततालाई कम महत्त्व दिइरहेका छन्।

राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले आफूलाई लामो समयदेखि “सौदाबाजी गर्न जान्ने” व्यक्तिको रूपमा प्रस्तुत गर्दै आएका छन् — र उनले विभिन्न देशहरूसँग शुल्कसम्बन्धी सम्झौता गर्न ढोका खुला नै राखेका छन्। तर आइतवार उनका शीर्ष आर्थिक सल्लाहकारहरूले दिएको सन्देशले राहतको सम्भावनालाई अझै अस्पष्ट बनाएको छ।

ट्रम्पले गएको हप्ता सबै देशहरूमा कम्तीमा १०% शुल्क लागु गर्ने घोषणा गरेका थिए, जुन ६० वटा “सबैभन्दा खराब” देशका लागि अझ बढी दरमा लागु हुनेछ। सबै देशहरूका लागि १०% शुल्क शनिबारदेखि लागु भइसकेको छ भने, विशेष दरहरु बुधबारदेखि लागु हुनेछन्।

अधिकारीहरूले बताएका अनुसार, ट्रम्पको घोषणापछि ५० भन्दा बढी देशहरूले शुल्क घटाउने विषयमा छलफल गर्न ह्वाइट हाउससँग सम्पर्क गरेका छन्।

राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प शनिबार, अप्रिल ५, २०२५ मा फ्लोरिडाको ज्युपिटरस्थित ट्रम्प नेशनल गल्फ क्लबमा पुग्दा न्युयोर्क पोस्ट पढ्दै थिए।

ट्रम्पका कडा नयाँ शुल्कहरू अमेरिकाभरि विरोध प्रदर्शनपछिको दिन लागू हुन लागेको छ।

वाणिज्य सचिव हावर्ड लट्निकले CBS News को “Face the Nation” कार्यक्रममा भनेका थिए, “यसले देखाउँछ कि यी सबै देशहरूलाई थाहा छ कि उनीहरूले हामीलाई धोका दिइरहेका थिए, र त्यो सकिने समय अब आएको छ।”

यद्यपि राष्ट्रपति ट्रम्पले विगतमा केही अवस्थाहरूमा वार्ताको लागि शुल्क रोक्ने निर्णय गरेका थिए, लट्निकले स्पष्ट पारे कि योपटक बुधबारदेखि लागु हुने शुल्कहरू प्रशासनले पूरा रूपमा कार्यान्वयन गर्ने योजना बनाएको छ।

“कुनै स्थगन हुँदैन। यी शुल्कहरू केही दिन वा हप्तासम्म पक्का लागु भइरहनेछन्। त्यो त स्वाभाविक हो। राष्ट्रपतिले विश्वव्यापी व्यापार प्रणालीलाई पुनःस्थापित गर्न आवश्यक ठानेका छन्,” उनले भने, “उहाँले घोषणा गर्नुभयो, र यो मजाक थिएन — शुल्कहरू अब लागू हुँदैछन्।”

CNN ले जनाएको छ कि ट्रम्प प्रशासन इजरायल, भियतनाम र भारतसँग विशेष व्यापार सम्झौता (bespoke trade deals) को सम्भावनाबारे सक्रिय छलफलमा रहेको छ। इजरायली प्रधानमन्त्री बेंजामिन नेतन्याहू सोमबार ट्रम्पसँग प्रत्यक्ष वार्ताका लागि ह्वाइट हाउसमा भेट गर्ने कार्यक्रम तय भएको छ।

तर भियतनामको उदाहरण र सम्भावित शुल्क हटाउनेबारे सोध्दा, ट्रम्पका व्यापार र उत्पादनसम्बन्धी वरिष्ठ सल्लाहकार पिटर नवारोले भने कि प्रशासन कुनै वार्तामा छैन।

“यो वार्ता होइन। यो एक राष्ट्रिय आपतकाल हो — व्यापार घाटा नियन्त्रणभन्दा बाहिर गएको छ, र त्यो बेइमानीका कारण हो। हामी सधैं सुन्न तयार हुन्छौं, डोनाल्ड ट्रम्पको सबैभन्दा राम्रो पक्ष यही हो,” उनले Fox News को “Sunday Morning Futures” कार्यक्रममा भने।

नवारोले थपे, “तर म यहाँ विश्वलाई भन्न चाहन्छु: तपाईं हामीसँग कुरा गर्न आउन चाहनुहुन्छ भने ‘हामी शुल्क घटाउँछौं, अब ठिक छ’ भन्ने शैलीमा आउनुहुन्न। समस्या शुल्क होइन, गैर-शुल्क बेइमानी हो। मुद्रा हेरफेर बन्द गर्नुहोस्, सस्तो सामान फाल्नु (dumping) बन्द गर्नुहोस्।”

कृषि मन्त्री ब्रुक रोलिन्सले पनि स्पष्ट रूपमा भन्न सकिनन् कि यी शुल्कहरू स्थायी हुने हुन् वा सम्झौताका लागि ठाउँ अझै बाँकी छ।

“हाम्रो सरकारको नेतृत्वमा रहेको व्यक्ति एक अत्यन्त सफल व्यापारी हुन् — तर राष्ट्रपति आफ्नो लक्ष्य, साहस, दृढता र नडराउने स्वभावमा अडिग छन्, र यी शुल्कहरू प्रयोग गरेर अमेरिका पहिलो बनाउने प्रयासमा छन्,” उनले CNN को “State of the Union” कार्यक्रममा जेक ट्यापरलाई भनिन्।

त्यसैबीच, ट्रेजरी सचिव स्कट बेसन्टले भने ट्रम्पले “आफ्नो लागि अधिकतम दबाब सिर्जना गरेका छन्।”

“यो यस्ता कुरा होइनन् जुन केही दिन वा हप्तामै वार्ताबाट सुल्झाइन्छ,” उनले NBC को “Meet the Press” मा भने।

ट्रम्पका प्रभावशाली सल्लाहकार तथा “सरकारी दक्षता विभाग” का अनुहार एलन मस्कले भने शनिबार अमेरिका र युरोपबीच “शून्य-शुल्क अवस्था (zero-tariff situation)” हुने आशा व्यक्त गरेका छन्, जसले केही वार्ताको सम्भावना देखाउँछ।

“अन्त्यमा, मेरो विचारमा, युरोप र अमेरिका दुवै ‘शून्य-शुल्क’ प्रणालीतर्फ जानुपर्छ, जसले प्रभावकारी रूपमा युरोप र उत्तर अमेरिकाबीच स्वतन्त्र व्यापार क्षेत्र बनाउँछ,” मस्कले इटालीको फ्लोरेन्समा आयोजित लीग पार्टीको कांग्रेसका क्रममा उपप्रधानमन्त्री तथा दक्षिणपन्थी नेतामध्ये एक माटेओ साल्भिनीसँगको भिडियो अन्तरवार्तामा भने।

रविवार ट्रम्प प्रशासनका अधिकारीहरूले बजारमा आएको आर्थिक हलचललाई बारम्बार कम आँकलन गरे। डाउ जोन्स इन्डस्ट्रियल एभरेज हालसालैको उच्च बिन्दुबाट १०% भन्दा बढीले घटिसकेको छ भने नास्डाक २०% भन्दा बढीले ओरालो लागेको छ। शुक्रबार बजार बन्द हुँदासम्म, डाउले मार्च २०२० (कोभिड महामारी सुरु भएको बेलादेखि) यता सबैभन्दा ठूलो लगातार गिरावट भोगेको थियो।

नवारोले अमेरिकी लगानीकर्ताहरूलाई “शान्त बस्न” र “आत्तिनु नपर्ने” आग्रह गरे।

“सही रणनीति भनेको आत्तिनु होइन, बस बजारमा बसेकै रहनु हो। किनभने ट्रम्पको नीतिहरू अन्तर्गत हामीले अहिलेसम्म देखेको सबैभन्दा ठूलो शेयर बजारको बूम आउँदैछ। … मानिसहरूले शान्त बस्नुपर्छ — बजारले आफ्नो तलको बिन्दु फेला पार्न देऊ। सञ्चारमाध्यममा भएको हल्लाले नआत्तिनुहोस्, डोनाल्ड जोन ट्रम्पको नेतृत्वमा जीवन सुन्दर हुने छ,” उनले भने।

अर्थशास्त्रीहरूले मन्दी (recession) को सम्भावनाबारे बढ्दो चिन्ता व्यक्त गरिरहेका बेला ट्रेजरी सचिव स्कट बेसन्टले त्यो धारणा अस्वीकार गरे।

“मन्दी आउनैपर्छ भन्ने छैन। बजार भोलि वा अर्को हप्तामा कसरी प्रतिक्रिया दिने हो कसलाई थाहा छ? हामी दीर्घकालीन आर्थिक समृद्धिको आधार निर्माणतर्फ केन्द्रित छौं,” उनले भने।

तर, Goldman Sachs का विश्लेषकहरूले गत साता जारी गरेको नोटमा भने ट्रम्पको वित्तीय नीतिहरूबाट आउने आर्थिक वृद्धिले उनीको ठूलो शुल्क योजनाबाट हुने क्षतिलाई क्षतिपूर्ति गर्न नसक्ने जनाएका छन्।

विश्लेषण:
राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले रोज गार्डेनमा शुल्कबारे मन्तव्य दिने क्रममा देखिएको उनको प्रतिक्रियामा, ‘आदानप्रदानका लागि लागाइएका शुल्कहरू (reciprocal tariffs)’ वास्तवमा देखिएजस्तो होइनन् भन्ने चर्चा उठिरहेको छ।

कृषि मन्त्री ब्रुक रोलिन्सले बजारको गिरावटलाई ‘ध्वस्त’ होइन, ‘समायोजन’को प्रक्रिया भनेर वर्णन गरिन्।

“जसरी अर्थतन्त्र र बजार समायोजनतर्फ बढ्छ, हामी अझ सकारात्मक संकेतहरू देख्नेछौं — म विश्वास गर्छु, यो धेरै छिटो हुनेछ,” उनले CNN मा भनिन्।

रोलिन्सले किसानहरूका लागि सहायता कार्यक्रमको संकेत पनि दिइन्, जसरी ट्रम्पको पहिलो कार्यकालमा राहत दिइएको थियो।

“यदि दीर्घकालीन क्षति भयो भने … हामी सांसदहरूसँग र बजेट विनियोजनकर्ताहरू (appropriators) सँग मिलेर आवश्यक कोष जुटाउनेछौं, जसरी अघिल्लो पटक गरेका थियौं,” उनले भनिन्।

त्यसैबीच, अमेरिकीहरू आ-आफ्ना रिटायरमेन्ट खाताहरू खस्किँदै गएको हेर्दै चिन्तित भइरहेका बेला, राष्ट्रपति ट्रम्प भने दक्षिण फ्लोरिडाका आफ्ना गल्फ क्लबहरूमा लगातार चार दिनसम्म व्यस्त देखिए।

जसै देशभरि ट्रम्पको शुल्क नीतिविरुद्ध प्रदर्शन भइरहेको थियो — वेस्ट पाम बिचसमेत — ह्वाइट हाउसले शनिबार एक आधिकारिक विज्ञप्ति जारी गर्दै राष्ट्रपतिको गल्फ प्रतियोगितामा विजयको घोषणा गर्‍यो।

विज्ञप्तिमा भनिएको थियो:
“राष्ट्रपतिले आज ज्युपिटर, फ्लोरिडामा आयोजित सीनियर क्लब च्याम्पियनसिपको दोस्रो राउन्ड जित्नुभएको छ, र अब उहाँ च्याम्पियनसिप राउन्डमा प्रवेश गर्नुभएको छ।”

क्यालिफोर्नियाका डेमोक्र्याट सिनेटर एडम शिफले NBC को “Meet the Press” मा भने यो दृश्य “ट्रम्पको राष्ट्रपतिको सबैभन्दा लामो समयसम्म रहने तस्वीर बन्ने सम्भावना छ।”

“राष्ट्रपति गाडीमा गल्फ खेल्दै गर्दा जनताको रिटायरमेन्ट योजना खरानी भएको छ,” उनले भने।

(CNN का सामन्था वाल्डेनबर्ग र क्रिस्टियन सिएराले यो रिपोर्टमा सहयोग पुर्‍याएका छन्।)