रबी लामिछानेका दाजु हरिशरण लामिछाने सँग नेपाल प्रेसले गरेको सनसनीपूर्ण संवादको पूर्ण विवरण यहाँ हेर्नुस:
– तपाईंले आज लेख्नुभएको स्टाटसलाई अलिकति प्रष्ट्याइदिनुस् न, के बालेन-हर्कहरुसँग कुनै समझदारी भएको छ ?
मैले स्टाटस लेख्नैपर्ने भो, बोल्नैपर्ने भो । मैले अरुसँग समझदारी भएर चाहिँ होइन, आफ्नै हिसाबले लेख्या हो । स्वतन्त्र अभियानको आविष्कार गर्ने हामी हौं । यो कुरा पोलिटिकल्ली गयो ठीकै छ, नयाँ फोर्स आयो भनेका थियाैं, तर यो फोर्स चाहिँ काम न काजको र अर्थ न बर्थको भयो । यो फोर्सले परिवर्तनलाई अवरुद्ध गरिरहेको छ ।
– रास्वपा अध्यक्ष गृहमन्त्री रवि लामिछाने त तपाईंको आफ्नै भाइ हुनुहुन्छ । फेरि दाजुभाइको सम्बन्ध बिग्रिएको हो ?
सम्बन्ध सप्रिने र बिग्रिने सवाल होइन । यहाँ कुनै दाइभाइको कुरा छैन । एकपछि अर्को काण्ड, अनेक किसिमका लफडा, जालसाँझी, यस्ता कुरालाई राखेर कसैले गर्व गर्नु जरुरी छैन । म परिवारको सदस्य हो, तर मलाई गर्व होइन, लाज लागेको छ ।
– यसरी सार्वजनिक रुपमा तीतो पोख्नुभन्दा आफूलाई लागेको कुरा भेटेर सम्झाउँदा राम्रो हुन्थ्यो होला नि ?
के सम्झाउनु ? सम्झिने मान्छे हो र ? मेरो सम्झाउने हैसियत छ र ? ‘परिवारवाद नगर्ने’ भनेपछि म त्यहाँ जानुको कुनै तुक पनि छैन, नम्बर एक । मलाई उसको पार्टीमा बसेर कार्यकर्ता बन्ने चाहना पनि होइन । म जिन्दगीभर कहिले पनि जान्न भनेको छु त्यो पार्टीमा । जाँदै जान्न सक्किगो । एगेन एगेन कुरा गर्नै परेन ।
– तपाईंहरुको भेटघाट र कुराकानी हुँदैन ?
अहँ हुँदैन । मसित भेटियो कि तर्केर हिँड्छ । मसित तर्क गर्न सक्दैन । किनभने ऊ गलत छ ।
– गलत भन्नाले के कुरामा ?
यत्रो चिजहरु आइरहेको छ, मैले भन्नुपर्छ र ?
– सहकारी विवादको सन्दर्भ कि समग्रमै गलत भन्न खोज्नुभएको हो ?
म पहिलेदेखि नै स्वतन्त्र अभियानमा लागेको मान्छे हुँ । स्वतन्त्रको नाममा उसले खोलेको पार्टीले हाम्रो अभियानको सेन्टिमेन्टलाई सिज ग¥यो, तर डेलिभरी दिन सकेन । हावा गफ धेरै भयो । झूटको खेती धेरै भयो । नयाँ जेनरेसनलाई यही कुरा सिकाउने हो भने त्यो बहुतै गलत हुन्छ ।
अहिलेको प्रक्रिया, बाटो, काम गराइ केही पनि चित्तबुझ्दो छैन । जनतालाई सोध्दा हुन्छ । फेक नाममा सोसल मिडियामा आफ्ना पाल्तु कुकुरहरु पालेर १० किसिमका गाली गर्ने काम भएको छ । नेपाली सञ्चारमाध्यममाथि नचाहिँदो आवेश पोख्ने काम भएको छ । यसैका लागि लडेर ल्याएको हो लोकतन्त्र ? उसले ल्याएको हो डेमोक्रेसी ? स्यान्डविच बेचेर यो देशमा प्रजातन्त्र आएको हो ? जुन तत्वसँग पैंठाजोरी खेल्नुपर्थ्यो, जुन कुराको विरोध गर्नुपर्थ्यो, त्यसैका टाङमुनि छिर्ने कस्तो सिद्धान्त हो यो ? यस्तो सिद्धान्तलाई कसैले स्वीकार गर्नसक्छ ? म दाइभाइ भनेर स्वीकार गर्दिनँ । ल, म पनि परिवारवादको विरोधी । ऊसित मेरो लेनादेना छैन, तर प्रक्रियागत रुपमा नेपालीलाई अत्यन्त ठूलो धोका भइरहेको छ ।
मौका पाउँदा नागरिकता नै बेचेर जान सक्छ भने उसले के राष्ट्रियताको कुरा गर्ने ? शक्तिको आडमा आफ्नो सारा इभिडेन्सहरु लुकाउने र मेटाउने कुरा गर्छ भने ऊ कसरी राष्ट्रप्रेमी ? कानून सबैलाई बराबरी होइन ? नयाँ शक्ति आएको भनेर पब्लिकले सपोर्ट गरेको छ । हामी त कोही पनि होइनौं, गँवार हौं । एसएलसीभन्दा माथि सर्टिफिकेट देखाउन सक्छ कि सक्दैन हेर्नुस् एकचोटि । वेबसाइटमा राख्या छ कि छैन ? आईए पास गरेकोमा डाउट छ ।
अमेरिका गएर स्यान्डविच बेच्नेले देश हाँक्नसक्छ कि सक्दैन ? मान्छे अमेरिका जाँदैमा विद्वान हुने हो र ? के काम गर्यो ? कुन युनिभर्सिटीमा पढ्यो ? मेरो छोरो अमेरिकामा आईएमएफमा पीएचडी गरेको डाक्टर छ । यसरी मैले परिवारलाई हुर्काएको छु । धेरै माथिल्लो पोस्टमा बसेर काम गरेको छु, तर नेपालको नागरिकता छोडेको छैन । यस्ता देश बेचुवालाई म भाइ भन्न चाहन्नँ । आई डन्ट वान्ट ! टसल पर्छ भने परोस् । कुस्ती खेल्नुपर्ने होइन । विचारको द्वन्द्व हो । मेरो लजिकमा म एकदमै सही छु ।
– तपाईंहरुबीच भेटघाट र संवाद नभएको कति समय भयो ?
एक वर्ष भयो संवाद नभएको ।
– पछिल्लो भेट कहिले भएको थियो ?
भेट त बेलाबखत हुन्छ । भेट्दाखेरि यसो हेल्लोहाइ मात्र हुने हो । नेपालको सञ्चार क्षेत्रले जन्माएको होइन रवि लामिछाने ? हरि लामिछाने त्यही सञ्चार क्षेत्रको रिभोलुसन गरेर आएको व्यक्तित्व होइन ? मलाई दाइ पनि फटाहा भन्छन् । भाइले फट्याइ गर्यो भनेर पब्लिकले मलाई ठगको दाइ भनेर ट्याग गर्न मिल्छ ? के ठग्द्याछु मैले ? नेपाल सरकारमा ३५ वर्ष काम गरें । एक पैसा भ्रष्टाचार गरेको छैन । बरु ३ करोड ५० लाखभन्दा बढी त मेरो ऋण होला । कहाँ ठग्या छ ? कि त मान्छेलाई उद्धार गरेको छ ? कति इस्यू रेज गरेको छु ।
– पहिले पनि उहाँलाई चर्को गाली गर्नुभएको थियो । फेरि बीचमा मिल्नुभयो । अहिले फेरि के भयो ?
अहिले पनि साथ दिन्छु राम्रो कुरामा, तर गलत कुरामा किन दिने ? यो अहं र दम्भसँग म सम्झौता गर्दिनँ ।
– तपाईं अब आफैं राजनीतिमा आउन लाग्नुभएको हो ?
मे बी ! आइ डन्ट नो ! असारबाट रेडियो नेपालको जागिर सकिँदैछ । अब म एउटा फ्रिलान्स भएर बस्छु । यिनका पार्टीमा जान्नँ । जिन्दगीभरि जान्न भन्या छु । लेखेरै राखे हुन्छ ।
– अरु कुनै व्यक्तिगत कारणले दाजुभाइको सम्बन्ध बिग्रेर अहिले यति उत्तेजित बन्नुभएको त होइन ?
अरु कारण के छ र ! उसले उसको गरेर खाएको छ, मैले मेरो गरेर खाएको छु, तर मैले हरेक किसिमका प्रतिक्रिया र रेस्पोन्सहरु दिइरहनु परेको छ । भाइ मन्त्री छन्, दाइ यसो गरिदिनुपर्यो, उसो गरिदिनुपर्यो भनेर आउँछन् । मैले भनेको छु कि मेरोतर्फबाट केही पनि हुँदैन ।
– मन्त्री भएपछि एकचोटि पनि भेट्न जानुभएन ?
गएँ जान त ! अस्ति शपथग्रहणमा बोलाएको थियो । पारिवारिक हिसाबले सहभागी भएँ, तर मेरो र उसको पोलिटिकल कुरा मिल्दैन । म जे गर्न चाहिरहेको हुन्छु, ऊ चाहँदैन । किनभने उसको लाइन फरक छ, मेरो लाइन फरक छ । म अलिकति कडा छु । सैद्धान्तिक हिसाबले दृढ छु । ऊ कम्प्रोमाइज गर्छ । यो समीकरण र डर्टी पोलिटिक्स नभइद्या भए कुनै हैसियतले आउन सक्ने मान्छे हो ऊ ? आजीवन संघर्ष र जेलनेल गरेर बसेका मान्छे कहाँ छन् ?
– अहिले भाइले के गर्दा ठीक हुन्थ्यो जस्तो लाग्छ ?
उसले सरेन्डर गर्नुपर्छ पहिले ।
– भन्नाले पदबाट राजीनामा ?
त्योमात्र होइन, पुरै सरेन्डर । ममाथि छानबिन गर भनेर सबै छोड्नुप¥यो । म डेमोक्रेट हुँ भनेरमात्र हुन्छ ? व्यवहारमा उतार्न सक्नुपर्यो नि ! आफू बच्न जबरजस्ती रातारात समीकरणहरु बदलेर, जनतालाई झूटा आश्वासन दिएर, देशलाई गुमराहमा राखेर तिगडम गर्नु जरुरी छ ? अरु मान्छे छैनन् यहाँ ? यो तरिका भएन । समीकरण मिलाउने अंकगणितका लागि जन्मेको हो रास्वपा ? प्रचण्ड र ओलीको तेल लगाउन बनेको पार्टी हो ? जनताले म्यान्डेट त्यसैका लागि द्या हो ? सरासर धोकाधडी भइरहेको छ जनतालाई ।
– तपाईंले दिनुभएको सल्लाह उहाँले नमान्नुभएको हो ?
होइन, मेरो सल्लाह दिन त हैसियत नै छैन नि ! मलाई भेट्न आएर सल्लाह माग्यो भने पो दिने हो । होइन भने मैले भन्ने त मिडियाबाटै हो । फेसबुकबाटै हो ।
उसको नजरमा नेपालको सम्पूर्ण पत्रकारिता नै मेरो खुट्टामा आउनुपर्छ भन्ने छ त ! यस्तो अधिनायकवादी सोच कसले सिकायो ? अमेरिका जस्तो देशमा बसेर यहाँ मान्छेको डिमान्ड हुन्छ ? स्यान्डविच बेचेर गृहमन्त्री बन्न सकिन्छ ? यो देशका १७ हजार मानिस र १३ हजार वैदेशिक रोजगारमा गएका मान्छेको लागि प्रधानमन्त्री कार्यालयमा मैले प्रस्ताव हाल्या छु । यो कुरा मैले गोप्य राख्या थिएँ । हामीले यसरी भित्रभित्र काम गर्या छौं । अनि यो क्षमता बाहिर पब्लिकले थाहा पाउलान् भन्ने हिसालबले इग्नोर गर्दै जान खोजेको हो ।
म त घरायशी मान्छे । दुई पैसा भ्रष्टाचार गर्या छैन । पाउरोटी खाएर हुर्केको हुँ । यिनलाई पढाएँ । यिनी जस्ता पाँच जना मान्छेलार्ई घरबाट पढाएँ । गार्जियनसीप दिएँ । यहाँ त मतलबै छैन । हुन्छ नि सरोकार ! हुन्छ कि हुँदैन ? चिन्दै नचिनेको मान्छे मन्त्री बन्दा त थर मिल्यो भने लौन यसो भन्दिनु हुन्छ कि भन्छन् । मलाई भन्छन् नि मान्छेले । मैले त सबै एभोइड गरेको छु । तैपनि उनका छौंडाहरुले किन मलाई ठगको दाइ भन्या ? मैले ठगी गर्या हो ? बेइज्जत भएपछि बोल्नुपरेन ? मैले कसको के ठग्या छु ?
– तपाईं आफैंले भाइलाई ‘ठग’ भनिसकेपछि तपाईं ‘ठगको दाइ’ त भइहाल्नुभयो नि ? तपाईं आखिर दाइ नै हो ।
मैले ठग भन्या छैन । अरुले ठग भनिराख्या छन् भनेको । ठगी गर्यो कि गरेन भन्ने त छानबिनबाट देखिएला नि ! त्यत्रो सहकारीको पैसा ग्यालेक्सी टेलिभिजनमा हाल्या होइन र ? ह्वाट इज त सोर्स अफ द मनी ? जीबी राईसँग पार्टनरसीप गरेकै हो नि ! मान्छेको अर्बौं रुपैयाँ डुबेको छ । जिम्मेवारी त लिनुपर्यो नि ! अमेरिकामा बसेर आएँ भन्दैमा नेपालको संविधान नलाग्ने हो र उसलाई ? उसले सरेन्डर गर्नुपर्छ । हि ह्याज टु सरेन्डर । उससित राजनीति गर्ने नैतिकता छ भने सरेन्डर गर्नुपर्छ, होइन भने पतन हुन्छ ।
उता लगानीकर्ताको विचल्ली, यता टेलिभिजनमा पत्रकार अलपत्र परेका छन् । अनि, उसलाई सलाम गरेर हिँड्नुपर्ने ? म सलाम गर्दिनँ । कि कसो हो तपाईं नै भन्नुस् न ?
– हो हुन त । तैपनि दाजुभाइ यसरी फुट्नु त राम्रो होइन नि ?
एक हातले ताली बज्दैन । के संकेत बुझ्नुपर्यो भने ए दाइ पनि अभियानमा लाग्या थियो, उसको पनि केही इन्ट्रेस्ट होला । यत्रो ३५ वर्षसम्म सिंहदरबारभित्र बस्दा मैले राजनीति नगरे पनि त्यो युनिभर्सिटीमा त मसित धेरै खजाना होला । भोलिका दिनमा देखिन्छ । विद इन वान मन्थ प्रेस मिट गर्छु । मेरा कुरा अझै स्पष्ट पार्छु । हु आई एम, मेरो क्षमता के हो देखाइदिन्छु ।
हिजो मान्छेहरु झुक्किए । ‘नो नट एगेन’ भनेर पुरानालाई पाखा लगाउलान् भन्ने सोचें, तर एउटाले अर्कोलाई दुश्मनी साँध्ने राजनीति हुन थाल्यो । इन्डियामा जस्तो बार्किङ जर्नालिज्म सुरु भयो । चिच्याउने, कराउने र माल झार्ने भनेर आएका छन् नि कुराहरु ! यस्तोलाई प्रश्रय दिने हो ?
आफूविरुद्ध लेख्यो भनेर प्रतिशोध साँध्न खोज्ने ? कैलाश (सिरोहिया)सित बहुत राम्रो दोस्ती छ । मैले दोस्ती गर्न पाउने कि नपाउने ?
– तपाईंलाई भाइको प्रगतिमा आरिस गरेको भनेर पनि सोच्छन् नि धेरैले ?
कसरी आरिस हुन्छ ? म न पार्टीमा छु न त मन्त्री बन्ने लाइनमा । न मलाई राजदूत चाहिएको छ न त प्रमोसन । उसले राम्रो गरेको भए मलाई त गर्व लाग्थ्यो होला नि ! यति छिट्टै किन पतित भो भनेर पो चिन्तित छु । मेरो पनि नाम जोडियो, बुवाको नाम जोडियो । कसले गर्दा ?
नयाँ नयाँ फन्डा देखाएरमात्र हुन्छ ? मापसे गर्नेलाई सडकमा ट्राफिकको काम लगाउन कुन कानूनले दिन्छ ? मन्त्री भएँ भन्दैमा आदेश दिएर चल्ने जंगबहादुरको समय हो ? बरु सक्छौ भने कु गरेर देखाउ । शासन हत्याउने मन छ भने प्रचण्डलाई थुनेर कु गर न ! अनि म मान्छु मेरो भाइलाई । आँट छ ? नैतिकता छ ?
click on this logo for home page
No comments:
Post a Comment
बेनाममा अरुलाई गाली गलौज गर्दै जथाभाबी कमेन्ट लेख्नेहरु लाई यो साईटमा स्थान छैन तर सभ्य भाषाका रचनात्मक कमेन्ट सुझाब सल्लाह लाई भने हार्दिक स्वागत छ । तल Anonymous मा क्लिक गर्नुश अनी आफ्नो सहि नाम र सहि ईमेल सहित ईंग्लिश वा नेपाली मा कमेन्ट लेखी पठाउनुश, अरु वेबसाईट र यस् मा फरक छ बुझी दिनुहोला धन्यवाद । address for send news/views/Article/comments : Email - info@nepalmother.com - सम्पादक