तीनवटा NRN भएर होइन, एउटै भएर सरकारसँग, संसदमा थिंकट्यांकको रुपमा दह्रो उपस्थिति जनाउ, ‘नाम मेरो सुब्बिनी, के खाएर उभ्भिनी ।’

20230127

तीनवटा NRN भएर होइन, एउटै भएर सरकारसँग, संसदमा थिंकट्यांकको रुपमा दह्रो उपस्थिति जनाउ, ‘नाम मेरो सुब्बिनी, के खाएर उभ्भिनी ।’

- रामचन्द्र भट्ट

‘एक पटकको नेपाली, सधैँको नेपाली’ - यो एउटा कर्णप्रिय स्लोगन मात्र हो । कानुन बन्नै बाँकी छ । एनआरएनका नेतृत्व र अभियन्ताहरुलाई दलहरु र सरकारले भैँसीको पिठ्युमा चढेर हरियो घाँसमा लोभ्याउँदै हिँडाएजस्तो गरिराखेका छन् ।

अदालतले भएको कानुनलाई व्याख्या, विश्लेषण गरेर तथ्य र तर्कका आधारमा फैसला गर्ने हो । नागरिकताको निरन्तरता, द्वैध नागरिकता राख्न पाउने व्यवस्था, विदेशमा नेपाली आमाबाउबाट जन्मिएका बच्चाहरुका सम्बन्धमा कानुनमा धेरै गर्नुपर्ने अवस्था छ । त्यसको लागि तीनवटा एनआरएन भएर होइन, एउटै भएर सरकारसँग, संसदमा थिंकट्यांकको रुपमा दह्रो उपस्थिति जनाउन सक्नुपर्छ ।

एनआरएन आफैँ फाली फुक्लिएको हलो जस्तो भएको छ । कोही शेरबहादुरको गोप्य अंग मालिश गर्न व्यस्त, कसैलाई ओलीलाई तेल लगाउनै फुर्सद छैन ।केहिलाई प्रचण्डलाई भेटेर चाकडी गर्दै नियुक्तिको च्यानल मिलाउदैमा खै फुर्सद ?

नत्र वर्षौदेखि एनआरएनलाई नेताहरुले दुहुनो गाई बनाइरहेका छन् । अझै बनाईरहनेछन् । अनि यस्तै मुद्धा, फैसला आउँदा अदालतलाई गाली दिइरहने अवस्थाबाट मुक्ति मिल्नेछैन ।

समस्या सरकारसँगको छ । संसदसँगको छ । अपुरो र आउटडेटेड कानुनसँगको छ । व्यक्तिको होइन, सिंगो सिस्टममा ओभरहलको जरुरी छ । ग्लोबल सिटिजनको अवधारणा अघि बढिरहेको समयमा नागरिकतालाई सधैँ राजनीतिक मुद्धा बनाइरहने, दया र माया गरेर दिएजस्तो बनाउने मुलुक नेपालमात्र हो ।

अमेरिकाले ५ वर्ष आफ्नो सिमानाभित्र वैधानिक रुपमा (ग्रीनकार्ड प्राप्त गरेर) बसेको जो कसैलाई नागरिकता दिएर स्वागत गर्छ । स्थलमा होइन, आफ्नो एअरस्पेशमा पैदा भएकोलाई ‘जन्मसिद्ध नागरिकता’ दिन्छ । तर नेपालले आफ्नो कानुनलाई समयानुकुल चेन्ज गर्न किन सक्दैन ? किनकी सबै दल, सरकार ‘नागरिकता’ को मुद्धा चर्काएर रोटी सेक्ने ध्याउन्नमा छन् ।

चित्र बहादुर केसीले उहिल्यै संबिधान सभामा बोलेको भाषण सम्झनामा आयो-‘नाम मेरो सुब्बिनी, के खाएर हो उभ्भिनी ।’