काठमाडौंका प्रहरी प्रमुख रमेश खरेलले सर्वोच्चबाट जन्मकैद सुनाइएका एमाओवादीका नेता बालकृष्ण ढुंगेललाई कानुनी दायरामा ल्याउनु आफ्नो अग्निपरीक्षा रहेको बताउनुभएको छ । खरेललाई भेट्न शुक्रबार उहाँकै कार्यकक्षमा पुगेका पीडित परिवारलाई उहाँले यस घटनाका सम्बन्धमा आफू जानकार र चिन्तित रहेको बताउनुभयो । न्याय नपाउँदा पीडित परिवारलाई मर्का परेको भन्दै उहाँले भन्नुभयो– ‘यो मेरो अग्निपरिक्षा हो, तपाईंहरुले न्याय पाउनुहुन्छ, ढुक्क हुनुस ।’
यस्ता घटनामा दोषीलाई कानुनी कठघरामा नल्याए प्रहरी ‘नपुसक’ जस्तो हुने उहाँको भनाइ थियो । गृहमन्त्री बामदेव गौतमले ढुंगेललाई कारबाही गर्ने बताइसकेकाले पनि आफूलाई थप बल प्राप्त भएको खरेलले
बताउनुभयो ।
ओखलढुंगाको टारकेराबारीका स्थानीय उज्जनकुमार श्रेष्ठको २०५५ साल असार १० गते हत्या भएको थियो । एमाओवादीका तत्कालिन सभासद् रहेकै बेला ढुंगेललाई हत्यामा दोषी ठहर गर्दै सर्वश्वसहित जन्मकैदको फैसला सुनाएको थियो । तत्कालिन प्रधानमन्त्री बाबुराम भट्टराईले ढुंगेललाई आममाफी दिएका थिए । तर, त्यो निकै विवादास्पद बन्यो । नागरिक समाज, अधिकारकर्मी, अन्य राजनीतिक दल र अन्तर्राष्ट्रिय समुदायले समेत आममाफीको विरोध गरेको थियो । आममाफी दिने भट्टराई सरकारको निर्णयविरुद्ध पीडित परिवारका तर्फबाट उज्जनकी दिदी सावित्री श्रेष्ठले सर्वोच्चमा रिट दायर गर्नुभएको थियो । । जुन अहिले पनि बिचाराधीन छ ।
काठमाडौंका प्रहरी प्रमुख खरेललाई भेट्न पुगेकी उज्जनकी दिदी सावित्रीले आफू उत्साहित भएको बताउनुभयो । खरेलले ढुंगेल लगायतका दोषीलाई कानुनी कठघरामा ल्याउने विश्वास लिएको सावित्रीको भनाइ छ । सर्वोच्चले दोषी ठहर गरिसक्दा पनि ढुंगेललाई प्रहरीले पक्राउ गरेको छैन । ढुंगेल अहिले पनि राजधानीमा लुकीलुकी हिँड्ने गरेको पीडित परिवारको दाबी छ ।
यसरी मारिए उज्ज्नकुमार
सुन्दर पोकली गाउँ । बुबा गाउँकै प्रतिष्ठित व्यापारी । मिजासिलो स्वभावका बुबा गाउँमा सबैका प्रिय हुनुहुन्थ्यो । गाउँभरिमा एउटै पसल हाम्रो मात्र थियो । त्यसैले बुबा सबैका सहाराजस्तै हुनुहुन्थ्यो । बिहान–बेलुकै किनमेलका लागि घुइँचो लाग्थ्यो । ११ सन्तानको उज्ज्वल भविष्यका लागि बुबा दिनरात मेहनत गर्नुहुन्थ्यो । व्यापारसँगै सामाजिक क्षेत्रमा संलग्नताले बुबाको कद गाउँमै उच्च थियो ।
मेरो बुबा व्यापारकै लागि पोकली पुग्नुभएको हो । बाजे गुन्जदास श्रेष्ठ छिमेकी रामेछापको साँघुटार बजारका कहलिएका व्यापारी । मर्दापर्दा पनि साँघुटार पुग्नुपर्ने त्यति बेलाको बाध्यता । पोकलीबासीले बाजेलाई गाउँमा पसल राख्न अनुरोध गरेछन् । कुनै छोरा जान नमानेपछि बाजेको कुरा काट्न नसकी मेरो बुबाले पोकलीको लेतीमा व्यापार सुरू गर्नुभयो । २०११ सालमा । पोकलीसँगको हाम्रो साइनो त्यहीँबाट गाँसिएको हो ।
बुबाले व्यापार थाल्दा लिखु क्षेत्रमा साँघुटारमा मात्रै बजार रहेछ । त्यति बेला पसल चलाउन सजिलो थिएन । काठमाडौँसम्म हिँडेरै आउनुपर्ने, हिँडेरै सामान लैजानुपर्ने । राजधानीबाट सामान पुग्न करिब दुई हप्ता लाग्थ्यो । बाटामा खानबस्न भाँडाकुँडादेखि भरियासम्म लिएर हिँड्नुपर्ने त्यो बेला अनेक दुःखकष्ट गरी बुबा सफल व्यवसायी बन्नुभयो । कुनै बेलाको अर्काको गाउँ पोकली पनि आफ्नै बन्न पुग्यो ।
मैले थाहा पाएदेखि नै लेतीमा हाम्रो परिवार सम्पन्न थियो । ब्राह्मण समुदायको बाहुल्य रहेको पोकली गाविसमा हामीमात्रै नेवार थियौँ । लेतीमा व्यापारसँगसँगै बुबाले प्रशस्तै खेती जोड्नुभयो । साँघुटारको पुख्र्यौली त छँदै थियो । लेती, ओखलढुङ्गाकै खिजी फलाँटे, साँघुटार गरी तीन ठाउँमा पसल, दुई ठाउँको खेतीपाती । छोराछोरीलाई हुर्काउने, उचित शिक्षा दिने र सँगसँगै व्यापार पनि चलाउन सजिलो थिएन बुबालाई । तैपनि आमाको साथले सजिलै व्यवस्थापन गर्नुहुन्थ्यो । वर्षमा करिब पाँचसय मुरी धान आउँथ्यो । गाउँकै सबैभन्दा ठूलो घर हाम्रै थियो । चारतले ।
बिरामी पर्दा या बिहेबारीमा, सबैका हामी आर्थिक सहयोगी । गाउँमा आउने सरकारी कर्मचारीदेखि पाहुनाको बास हाम्रै घरमा हुन्थ्यो ।
समयक्रमसँगै बुबाले व्यवसाय विस्तार गर्नुभयो । त्यसैमध्ये थियो, टारकेराबारी गाविसमा पानीबाट चल्ने मिल (वाटर टर्बाइन) । त्यसले धान कुट्न र तेल पेल्न त्यस भेगका मानिसहरूलाई सहज भयो । सहरबजारमा पाइने अधिकांश सामान गाउँकै पसलमा पाइन्थे । बुबाको मिजासिलो स्वभावले ११ सन्तान हुर्किँदासम्म कसैसँग रिसराग भएन । उहाँले देखाएको बाटोमै थियौँ हामी सात दाजुभाइ र चार दिदीबहिनी ।
० ० ०
बुबालाई व्यापारबाहेक अरू सोच्ने फुर्सदै भएन । छोराहरू भने आफ्ना रुचि र सीपका काममा व्यस्त हुन थाले । जेठो दाइ राजकुमार श्रेष्ठ विद्यार्थीकालदेखि नै कम्युनिस्ट राजनीतिमा हुनुहुन्थ्यो । २०३२ सालदेखि शिक्षण पेसा थाल्नुभयो । कम्युनिस्ट भएकोले तत्कालीन पञ्चायती शासकबाट उहाँलाई बेलाबेलामा जेल हालियो । भिनाजु गणेशराज गौतम त्यस बेलाको भूमिगत कम्युनिस्ट नेता हुनुहुन्थ्यो । एमालेका माधवकुमार नेपाललगायत नेता भिनाजुको साथी थिए रे । २०३१ सालको जेठबाट तत्कालीन सरकारले भिनाजुलाई बेपत्ता पार्यो । अहिलेसम्मै उहाँको स्थिति अज्ञात छ । परिवारका अन्य सदस्यको भने राजनीतिक आबद्धता थिएन ।
दुवैतिर खेती भएकाले माइलादाइ गणेशकुमार साँघुटार र लेती आउजाउ गर्नुहुन्थ्यो । मिलनसार स्वभावका माइला दाइ वचनले कसैलाई घोच्ने स्वभावका हुनुहुन्नथ्यो । अरू भाइहरू पढाइको सिलसिलामा काठमाडौँ झरे । हामी चार दिदीबहिनी पनि बिहेबारी गरी आआºनै कर्मथलोमा थियौँ । पोकली घरमा बुबाआमा, माइला दाइ, भाउजू र भदाहा–भदैमात्र थिए । काइँला भाइ उज्जनले आमाबाले रोजिदिएकी बुहारी लक्ष्मीलाई मन पराएको थिएन । त्यसैले काठमाडौँकी महालक्ष्मी श्रेष्ठसँग विवाह गरेर बसेको थियो । जेठी श्रीमतीलाई मन नपराएकोले ऊ घर जाँदैन्थ्यो । कान्छी श्रीमतीबाट बच्चा नहुने भएकाले उसले जेठीपट्टिको छोरालाई भने काठमाडौँमा आफूसँगै राखेर पढाएको थियो ।
२०५० सालतिर बुबालाई मुटुको रोग लाग्यो । २०५३ सालतिर पक्षाघात भएपछि थलिनुभयो । त्यति बेला उज्जन काठमाडौँमै बसेर ट्ेरकिङसम्बन्धी काम गथ्र्यो । काठमाडौँको सुन्धारामा झोला बनाउने व्यवसायमा पनि उसको साझेदारी थियो । बिरामी बुबाको हेरचाह गर्नुपर्ने भएपछि उसले काम छाड्यो । छ महिनासम्म वीर अस्पतालमा उपचार गरेपछि बुबालाई केही आराम भयो । त्यसपछि बुबालाई लिएर ऊ २०५४ सालमा गाउँ फर्कियो र बेँसी (टारकेराबारी) मा रहेको पानी मिल सञ्चालन गर्यो ।
२०५० सालतिर बुबालाई मुटुको रोग लाग्यो । २०५३ सालतिर पक्षाघात भएपछि थलिनुभयो । त्यति बेला उज्जन काठमाडौँमै बसेर ट्ेरकिङसम्बन्धी काम गथ्र्यो । काठमाडौँको सुन्धारामा झोला बनाउने व्यवसायमा पनि उसको साझेदारी थियो । बिरामी बुबाको हेरचाह गर्नुपर्ने भएपछि उसले काम छाड्यो । छ महिनासम्म वीर अस्पतालमा उपचार गरेपछि बुबालाई केही आराम भयो । त्यसपछि बुबालाई लिएर ऊ २०५४ सालमा गाउँ फर्कियो र बेँसी (टारकेराबारी) मा रहेको पानी मिल सञ्चालन गर्यो ।
यसरी खोसियो खुसी
पहिलो शोक :२०५५ असार १० गते
टारकेराबारी– ७, ओखलढुङ्गा
टारकेराबारी– ७, ओखलढुङ्गा
बिहान ३:०० बजे । भाइ उज्जन मस्त निद्रामै थियो । रामेछापको धोबीडाँडामा प्रत्येक साताको बुधबार हाटबजार लाग्थ्यो । घरका अनाज बेच्ने र आवश्यक सामान खरिद गर्ने थलो हाट नै थियो । बिहानै किनमेल गरी बेलैमा फर्कने सल्लाहमा घरमै सुताएका दुई भरिया रामबहादुर श्रेष्ठ र थिरबहादुर खत्रीले उज्जनलाई उठ्न भनेछन् । तर, उठाउन एक घण्टा लाग्यो ।
‘अहिल्यै नहिँड्ने भए हामी जाँदैनौैं’, भरिया रामबहादुरले घुर्की लगायो ।
‘अलि उज्यालो होस्, पाँच बजेतिर जाऊँला, अहिले सुत’, भाइको आग्रह भरियाले मानेनन् ।
भरियाले अड्डी कसेपछि केही लागेन । उज्जन आँखा मिच्दै घरबाट निस्कियो ।
साँढे चारबजेतिर टर्च बालेर तीनै जना लिखु खोलाको तिरैतिर धोबीडाँडातिर लागे । घरबाट २० मिनेट हिँडेपछि खहरे खोलाको दोभान आइपुग्यो । चम्किलो टर्चको प्रकाश एक्कासि आँखामा परेपछि उज्जन झस्कियो । खेतको कुलोमा एउटा ठूलो ढुङ्गोमा केही मानिस लुकेर बसेको देख्यो । हुलमा थिए, बालकृष्ण ढुङ्गेल, पुष्कर गौतम, डोरबहादुर पौडेल, थलबहादुर पौडेल, पर्वत भट्टराई र अन्य सहयोगी ।
‘तिमीहरू भाग’, ढुङ्गापछाडिबाट कसैले भन्यो । उज्जनसँगै आएका दुई भरिया पछाडि सरे ।
उज्जनको हंसले ठाउँ छाड्यो । केही सोच्न भ्याएकै थिएनन्, पुष्कर गौतमले टर्च देखाउँदै ‘गोली ठोक्’ भन्यो । बालकृष्ण ढुङ्गेलले गोली हान्यो ।
गोली लागेपछि उज्जन ‘आमा…….!’ भन्दै खेतको गह्रामा ढल्यो । भाग्न खोज्दा घेरा हालेर सबैले खुकुरी प्रहार गरे । उज्जनको त्यहीँ निर्मम हत्या भयो । सबै मिलेर भाइको शव लिखु खोलामा बगाइदिए । घटनास्थलमा ठाउँ–ठाउँमा रगत जमेकाले पनि हत्याको निर्ममता प्रस्टै झल्कन्थ्यो । हत्यापछि उनीहरूले उज्जनको रगतमा हात चोपल्दै नदी किनारको ढुङ्गामा त्यसको निशानीसमेत छाडे । लाँकुरीभञ्ज्याङ पुगेपछि ‘हाम्रो जित भयो’ भन्दै सबैले दही खाएर हर्षबडाइँ गरे ।
गोली लागेपछि उज्जन ‘आमा…….!’ भन्दै खेतको गह्रामा ढल्यो । भाग्न खोज्दा घेरा हालेर सबैले खुकुरी प्रहार गरे । उज्जनको त्यहीँ निर्मम हत्या भयो । सबै मिलेर भाइको शव लिखु खोलामा बगाइदिए । घटनास्थलमा ठाउँ–ठाउँमा रगत जमेकाले पनि हत्याको निर्ममता प्रस्टै झल्कन्थ्यो । हत्यापछि उनीहरूले उज्जनको रगतमा हात चोपल्दै नदी किनारको ढुङ्गामा त्यसको निशानीसमेत छाडे । लाँकुरीभञ्ज्याङ पुगेपछि ‘हाम्रो जित भयो’ भन्दै सबैले दही खाएर हर्षबडाइँ गरे ।
हत्यापछि भरिया थिरबहादुर खत्री र रामबहादुर श्रेष्ठ डोरबहादुर पौडेलको घरतिर लागे । थिरबहादुर हत्या योजनाका मतियार थियो । राति नै उठाएर लैजान र खहरेखोलामा हत्या गराउन उसले ‘सुपारी’ लिइसकेको थियो । त्यसैले राति नै नगए हाट नजाने घुर्की देखाएको थियो । आºनै घरमा काम गर्ने भरियाको यो योजना भाइलाई थाहै भएन । उल्टै आºनै घरमा सुत्न दियो ।
हत्या योजनामा संलग्न डोरबहादुर ‘उज्जन कहाँ गयो ?’ भन्दै टारकेराबारीस्थित मिलघर आइपुग्यो । बुहारी लक्ष्मीले हाट गएको भनेपछि ‘ए…’ भन्दै फर्कियो ।
हत्या योजनामा संलग्न नरहेका भरिया रामबहादुरले भने, ‘बालकृष्ण ढुङ्गेल, पुष्कर गौतम लगायतले मारेर खोलामा फालेको’ सन्देश लेती घरमा पुर्यायो । दाइ गणेशकुमार श्रेष्ठ कुँद्दै घटनास्थल पुग्दा हत्या प्रमाणित भयो । नजिकैको प्रहरी चौकीमा जानकारी दिएपछि काठमाडौँबाट हेलिकप्टरमार्फत प्रहरी घटनास्थल पुग्यो । शव नभेटेपछि सर्जिमन र घटनास्थल मुचुल्का उठाएर प्रहरी फर्के ।
हत्या योजनामा संलग्न नरहेका भरिया रामबहादुरले भने, ‘बालकृष्ण ढुङ्गेल, पुष्कर गौतम लगायतले मारेर खोलामा फालेको’ सन्देश लेती घरमा पुर्यायो । दाइ गणेशकुमार श्रेष्ठ कुँद्दै घटनास्थल पुग्दा हत्या प्रमाणित भयो । नजिकैको प्रहरी चौकीमा जानकारी दिएपछि काठमाडौँबाट हेलिकप्टरमार्फत प्रहरी घटनास्थल पुग्यो । शव नभेटेपछि सर्जिमन र घटनास्थल मुचुल्का उठाएर प्रहरी फर्के ।
भाइको हत्याबाट छटपटिएका माइला दाजु गणेशकुमार श्रेष्ठले तत्कालै गामनाङटार प्रहरी चौकीमा जानकारी दिनुभयो । २०५५ असार १४ गते जिल्ला प्रहरी कार्यालय ओलखढुङ्गामा पनि किटानी जाहेरी पर्यो । किटानी जाहेरीकै आधारमा बालकृष्ण ढुङ्गेल, पुष्कर गौतम, केशव ढुङ्गेल र पर्वत भट्टराईबाहेक सबै केही दिनको अन्तरमै पक्राउ परे ।
बालकृष्ण ढुङ्गेल लुकीछिपी बसेकै अवस्थामा घटना भएको केही महिनापछि पल्लो लेतीस्थित ससुरालीबाटै पक्राउ पर्यो । पुष्कर गौतम र केशव ढुङ्गेल भने फरार भए ।
यसकारण मारियो मेरो भाइ
धान कुट्ने मिलमा आउजाउ गर्दागर्दै देखभेट भएका उज्जन र रेनुका पौडेलबीच केही समयमै गहिरो प्रेम बस्यो । हँसिलो अनुहार, अग्लो–खँदिलो ज्यान र गाउँमै व्यापार व्यवसाय गरेको उज्जनसँग आफ्नो जीवन हाँसीखुसी बित्नेमा ढुक्क थिइन् रेनुका ।
मन नपरी बिहे भएको भन्दै जेठी पत्नीलाई उज्जनले स्वीकारेको थिएन । आफैँले रोजेकी काठमाडौँकी महालक्ष्मी श्रेष्ठसँग पनि बालबच्चा नहुने भयो । घरमा पत्नी हुँदाहुँदै रेनुकालाई भित्र्याउन चाहेको थियो उसले । माइतीको स्वीकृतिबिना रेनुकाले उज्जनसँग बिहे गरिन् । तर, रेनुकालाई उज्जनले घरमा चाँहि भित्र्याएको थिएन ।
बिहे भएको आठ महिनापछि प्रेम विवाहकै कारण माइती पक्षबाट यस्तो घटना भयो जसले उज्जनको मात्र ज्यान गएन, हाम्रो परिवारमा कहिल्यै नपरेको पीडाको वज्रपात भयो ।
घटना भएको एक महिनापछि दुई भरियाले अदालतमा बयान दिए : ‘रेनुकाका दाइ र बालकृष्ण ढुङ्गेलले उज्जनलाई मार्ने योजनाअनुसार हामीलाई उज्यालो नहुँदै खोलाको तिरैतिर ल्याउनु भनेका थिए । हामीले त्यसै गरेका हौँ, पुष्करले टर्च लाइट देखाए, बालकृष्णले गोली हाने । अनि हत्या गरेर लिखु नदीमा बगाइदिए ।’
घटना भएको एक महिनापछि दुई भरियाले अदालतमा बयान दिए : ‘रेनुकाका दाइ र बालकृष्ण ढुङ्गेलले उज्जनलाई मार्ने योजनाअनुसार हामीलाई उज्यालो नहुँदै खोलाको तिरैतिर ल्याउनु भनेका थिए । हामीले त्यसै गरेका हौँ, पुष्करले टर्च लाइट देखाए, बालकृष्णले गोली हाने । अनि हत्या गरेर लिखु नदीमा बगाइदिए ।’
रेनुकाका दाजु डोरबहादुर पौडेल टारकेराबारी गाविसका तत्कालीन वडाध्यक्ष थिए । रेनुकाको बिहेलगत्तै उनका कान्छा दाइ थलबहादुर र उज्जनबीच पटकपटक झगडा परेको थियो । ‘तल्लो जात’ ले माथिल्लो ताक्ने भन्दै मार्ने धम्की पनि दिइरहन्थ्यो । डोरबहादुरको आफन्त हो बालकृष्ण । ऊ तत्कालीन शाही नेपाली सेनाको जागिर छाडेर घरमै बस्थ्यो । डोरबहादुरकै योजनामा बालकृष्ण पनि मिसियो । सेनाको तालिम प्राप्त बालकृष्ण गोली हान्न प्रयोग भयो । उज्जनको हत्यापछि गाउँमा बस्ने अवस्था रहेन । आफूलाई जोगाउन बालकृष्ण माओवादीमा प्रवेश गर्यो । पुष्कर भने पुरानै माओवादी कार्यकर्ता थियो । बालकृष्णजस्ता तालिम प्राप्त पूर्वसेना पाउँदा पुष्कर मख्ख पर्ने नै भयो । उसले बालकृष्णलाई माओवादी कार्यकर्ता बनाइदियो ।
उज्जनको हत्या भएका बेला पुष्करबाहेक गाउँमा कोही माओवादी थिएन । रेनुकाका दाजु डोरबहादुर भने एमालेबाट निर्वाचित वडाध्यक्ष थियो । उसको भाइ थलबहादुर पनि एमाले । अरु कुनै पनि पार्टीमा लागेका थिएनन् । तर, भाइको हत्यामा संलग्न डोरबहादुर र थलबहादुरबाहेक सबै आफूलाई जोगाउन माओवादीमा प्रवेश गरे ।
ओखलढुङ्गामा रहेकी आमाको छिनछिनमा होस गुम्न थाल्यो । घरको भान्साबाटै उज्जनलाई गोली हानेको ठाउँ देखिन्थ्यो । त्यही सहन नसकी आमा खाटमै बेहोस भइरहने । बालकृष्ण माओवादीमा प्रवेश गरेपछि तारन्तार आइरहेको धम्कीले गाउँमै बसिरहने अवस्था रहेन । त्यसपछि बृद्ध आमाबा दुवै काठमाडौँ आउनुभयो । यसअघि नै अरू सबै काठमाडौँमा विस्थापित भइसकेका थिए । मानसिक र आर्थिकरूपमा झनै ठूलो तनाव सुरू भयो ।
उता घरका सबै सरसमान, पसल, मिल, जग्गाजमीन भएभरका सबै माओवादीले कब्जा गरे । ओखलढुङ्गास्थित पोकलीको घर माओवादीले कार्यालय खोलेर सञ्चालन गरे । त्यसको केही दिनमै तत्कालीन शाही नेपाली सेनाले बम पडकाएर घरै उडाइदियो ।
दोस्रो शोक
न्याय खोज्दा दाइको पनि ज्यान गयो
२०५९ मंसिर ६ गते
साँघुटार, रामेछाप
२०५९ मंसिर ६ गते
साँघुटार, रामेछाप
बालकृष्ण माओवादीमा प्रवेश गरेपछि प्रहरीमा दिएको किटानी जाहेरी फिर्ता लिन माओवादीतर्फबाट धम्कीपत्र आउन थाल्यो । स्वयम् बालकृष्ण पटकपटक माइला दाइ गणेशकुमार श्रेष्ठलाई ज्यान मार्ने धम्की दिन्थ्यो । भाइ त गुमाइयो, दाइलाई पनि बचाउन नसक्ने अवस्था रहेपछि घरमा ठूलो तनाव भयो । त्यसपछि दाइ छिमेकीहरूको घरमा लुकेर ज्यान बचाउन बाध्य हुनुभयो । केही नलागेपछि परिवारकै सल्लाहमा काठमाडौँ आउनुभयो ।
घर नफर्कने सल्लाहमा दाइ काठमाडौँमै बस्नुभयो । न्याय खोज्दै काठमाडौँका सडक र गल्लीमा भौँतारिरहनुभयो । साँघुटारको घरमा भाउजू र ससाना छोराछोरीमात्र थिए । उनीहरू उतै पढ्ने भएकाले पढाइ बिगारेर काठमाडौँ ल्याउन मिलेन । भाउजूलाई पनि रोगले च्याप्यो । उपचारका लागि उहाँ पनि यतै आएपछि एकातिर केटाकेटीको चिन्ता, अर्कोतिर खेती बिग्रेको चिन्ताले दाइलाई सताउन थाल्यो ।
धान भित्र्याउने बेला भइसकेको थियो । ‘धान भित्र्याएर छोराछोरीको चाँजोपाँजो मिलाएर आउँछु’ भन्दै घर जान जिद्दी गर्नुभयोे । दाइको जिद्दीसँग कसैको केही लागेन ।
गाउँ पुगेको दुई साता नहुँदै माओवादीहरू घरमै आइपुगे । घरमा माइली छोरी रचना र ससाना छोरीहरूमात्रै थिए । १३ वर्षे रचनाले धेरै कुरा सोच्न भ्याइनन् । काम होला भन्ने ठानेर खेतमै लगेर देखाइदिइन् । दाइलाई देख्नेबित्तिकै माओवादीहरू झम्टन थाले । परालको डोरीले पछाडिपट्टि हात बाँधेर छोरीकै अगाडि खेतमै गोली ठोके ।
हत्यालगत्तै माइला दाइको लास नउठाउन माओवादीले सबैलाई चेतावनी दिए । ‘लास उठाउनेको यस्तै गति हुन्छ’ भन्दै बजारमै खबरदारी गरेपछि लास कुर्र्ने समेत कोही भएन ।
जिल्ला प्रशासन कार्यालय रामेछापमा जानकारी दिइयो । तर, प्रहरीहरू घटनास्थल पुग्ने हिम्मत गरेनन् । एमाले जिल्ला पार्टी कार्यालयमा लास उठाउन गुहार माग्दा पनि एमाले नेताहरूले हिम्मत गरेनन् । दाजुभाइ इष्टमित्रलाई गुहार्दा कसैले पनि माओवादीको उर्दी नाघ्न सकेनन् । घटनाको तीन दिनपछि कान्छो भाइ दीपेन्द्र र मेरा श्रीमान् गणेशमान लामा काठमाडौँबाट घटनास्थल पुगे । तर, माओवादीले जलाउन दिएनन् ।
लिखु खोलाको किनारमा खाल्डो खनेर दाइको अन्त्येष्टि गरी उनीहरू काठमाडौँ फर्किए । भाइको हत्या भएको चार वर्षपछि लिखु खोलामै दाइलाई पनि बिदा गर्नुपर्यो । माओवादीको धम्कीले दागबत्ती दिने मानिससमेत भेटिएनन् । छोरी रचनाले नै बुबालाई दागबत्ती दिइन् ।
दाइ गणेशकुमारलाई गुमाउनु परेको पीडा आलै थियो, हत्याकै दिनदेखि साँघुटारका सम्पूर्ण व्यापारीलाई घर खाली गर्न उर्दी आयो । त्यसअघि नै माओवादीले लेतीको घरजग्गा कब्जा गरिसकेका थिए । दाइको सम्पूर्ण परिवार खाली हात काठमाडौँ आयो । कुनै बेलाको अत्यन्त सुखी र हाँसीखुसी रहने हाम्रो परिवार एकाएक बिचल्लीमा पर्यो ।
फोटो
फोटो
तेस्रो शोक
बाबा–बाबा भन्दै गई भदै
२०६५ जेठ २९ गते
२०६५ जेठ २९ गते
भाइ उज्जन र माइला दाइ गणेशकुमारको हत्यारालाई सजाय दिलाउन सम्पूर्ण परिवार राज्यसँग भिडिरहेको थियो । यसैबीच आफ्नै अगाडि बुबाको मृत्यु देखेकी रचनाको कलिलो मस्तिष्कमा सायद पीडाबोध बढ्दै गयो । बुबालाई देखाएको र आफ्नै कारणले हत्या भयो भन्दै संधै रोइरहने र मानसिकरूपमा आफूलाई दोषी ठहराउँदै आएकी थिई उसले । त्यही वर्ष एसएलसीमा फेल भएपछि रचना झन्झन् गल्दै गई । मन बहलाउन परिवारको सल्लाहमा उसलाई जिरीको प्राविधिक स्कुलमा भर्ना गरिदिएँ । त्यहाँ पास भएर आए पनि बुबासँगको वियोगको पीडाले उसलाई छोडेन । अपराधबोधबाट छुटकारा पाउन २०६५ जेठ २९ गते आफ्नै गलामा पासो लगाएर उसले आत्महत्या गरी । - Dainik nepal
(सावित्री श्रेष्ठको ‘पीडाका ५००० दिन’ नामक पुस्तकबाट)
No comments:
Post a Comment
बेनाममा अरुलाई गाली गलौज गर्दै जथाभाबी कमेन्ट लेख्नेहरु लाई यो साईटमा स्थान छैन तर सभ्य भाषाका रचनात्मक कमेन्ट सुझाब सल्लाह लाई भने हार्दिक स्वागत छ । तल Anonymous मा क्लिक गर्नुश अनी आफ्नो सहि नाम र सहि ईमेल सहित ईंग्लिश वा नेपाली मा कमेन्ट लेखी पठाउनुश, अरु वेबसाईट र यस् मा फरक छ बुझी दिनुहोला धन्यवाद । address for send news/views/Article/comments : Email - info@nepalmother.com - सम्पादक